Sản phụ tên là N.T.T.H. (sinh năm 1994, quê ở Long An) được Bệnh viện đa khoa Vạn Phúc 2 (Bình Dương) chuyển đến, với lý do con so, ngôi đầu, tiền sản giật nặng, béo phì. Lúc này, thai nhi chỉ mới 35 tuần tuổi.
Sáng 14/8/2019, chị T.H được chuyển vào Khoa Gây mê hồi sức, ê-kíp phẫu thuật được tập trung với các bác sĩ Sản khoa và Gây mê nhiều kinh nghiệm để lên phương án can thiệp an toàn cho sản phụ và bé trong quá trình phẫu thuật bắt con.
Được biết, sản phụ lập gia đình đã 6 năm (2013), không điều trị hiếm muộn, mang thai tự nhiên, cân nặng trước khi mang thai 110kg với chỉ số cơ thể BMI = 48,88. Cân nặng lúc nhập viện 162kg, cao huyết áp (150/100 mmHg), không tiền sử bệnh ngoại khoa và phụ khoa, được điều trị tiết chế đã 3 tháng. Theo xếp loại của Tổ chức Y tế thế giới, chỉ số BMI của sản phụ rơi vào mức cao nhất: béo phì độ 3 (chỉ số BMI từ 40 trở lên). Nguy cơ phát triển bệnh tật được cảnh báo ở mức nguy hiểm.
Các bác sĩ thực hiện ca phẫu thuật bắt con cho sản phụ có cân nặng lên tới 162kg
Với tiên lượng phụ nữ béo phì sẽ làm tăng các biến cố sản khoa về tim mạch, huyết áp, tiền sản giật, đái tháo đường, mất tim thai trong bụng mẹ nên các bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ thực hiện các biện pháp giục sinh. Sau các đợt giục sinh thất bại, các bác sĩ đã quyết định phẫu thuật bắt con cho sản phụ phải thảo luận để cân nhắc sử dụng phương pháp gây tê hay gây mê cho sản phụ H.
Sản phụ H. được theo dõi sát quá trình chuyển dạ
Sau 3 ngày giục sinh thất bại, dự đoán sẽ có nhiều nguy hiểm xảy ra cho sản phụ béo phì chị H. được yêu cầu phải mổ bắt con. Việc khó nhất trong ca vượt cạn này nằm ở cân nặng của sản phụ.
BS Hồng Công Danh, Trưởng khoa Gây mê hồi sức cho biết, việc thực hiện gây mê để tiến hành phẫu thuật đối với sản phụ béo phì sẽ không đơn giản. Vì nếu gây mê, bác sĩ sẽ phải dùng lượng thuốc mê tương ứng với cân nặng của sản phụ để có thể duy trì mê cho đến khi hoàn tất cuộc mổ.
Bác sĩ Hồng Công Danh phân tích: “Sản phụ có cổ ngắn, lưỡi to, vùng hầu họng hẹp so với người có cân nặng bình thường nên nếu đặt ống nội khí quản gây mê rất khó khăn, sẽ làm thương tổn vùng họng. Chưa kể, sản phụ dễ bị hít sặc do nguy cơ trào ngược dạ dày, chưa kể biến chứng suy hô hấp sau khi rút ống nội khí quản”.
Vì lẽ đó, phương án gây tê tủy sống được lựa chọn để hạn chế mức thấp nhất những tình huống nguy hiểm xảy ra cho em bé. Tuy nhiên, cân nặng 162 kg khiến sản phụ vô cùng khó khăn khi uốn cong lưng để giúp các bác sĩ xác định vị trí đốt sống trong gây tê. Chưa kể khoảng cách từ lớp da bên ngoài đến mục tiêu gây mê cũng xa hơn bình thường do bị che khuất bởi các mô mỡ, khiến bác sĩ gây tê chật vật.
Sau khi gây tê thành công, các phẫu thuật viên rạch một đường mổ ngang thân tử cung để tiếp cận ổ bụng.BS Trần Ngọc An, tiến hành đường rạch ngang thân tử cung để tiếp cận ổ bụng của sản phụ, bác sĩ đã phải “đi” đường mổ rộng hơn so với các bà mẹ có cân nặng bình thường.
Sau ca mổ các bác sĩ đã giúp chào đời một bé trai cân nặng 3.300 gam, hồng hào và khóc rất to.
Bé trai chào đời khỏe mạnh, nằm bên cạnh mẹ hiện sức khỏe ổn định
Mẹ của sản phụ N.T.T.H. cho biết, con gái bà lúc chào đời chỉ nặng có 2.200 gam. Từ khi lấy chồng cách đây 6 năm khi mới 19 tuổi, cơ thể H. mới bắt đầu tăng cân dù hoàn cảnh bình thường, ăn uống đạm bạc và dòng họ không có ai bị béo phì.
Chị H. chia sẻ: "Sau 6 năm không mang thai, tôi nghĩ chắc do mập quá nên khó đậu thai. Không ngờ, đầu năm nay lại mang thai và giờ vượt cạn thành công".
Các bác sĩ Bệnh viện Từ Dũ cho biết có những nghiên cứu trên thế giới chứng minh béo phì khó thụ thai do cơ thể mất cân bằng nội tiết tố và làm ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng của phụ nữ. Theo các bác sĩ khuyến cáo, béo phì ở phụ nữ là một trong những tác nhân chính, tiềm ẩn các bệnh không lây như: các bệnh về tim mạch, đột quỵ, tiểu đường, viêm xương khớp, rối loạn cơ xương, một số loại ung thư. Trẻ em sinh ra từ mẹ béo phì cũng có nhiều khả năng bị béo phì hơn các trẻ khác.
Qua trường hợp này, các bác sĩ lưu ý, vì những tác động rất tiêu cực đến sức khỏe nói chung và sức khỏe sinh sản nói riêng, đối với các bà mẹ béo phì, mặc dù trong suốt thời gian mang thai cũng cần rất nhiều năng lượng cho sự phát triển của bé, nhưng các mẹ nên sử dụng và dung nạp các loại chất dinh dưỡng lành mạnh từ rau, củ, chất béo chưa bão hòa (dầu thực vật) và cần hạn chế các loại thức ăn chiên xào.
Theo các chuyên gia y tế giảng dạy tại trường Cao đẳng Y Dược Sài Gòn, quá trình mang thai, các mẹ bầu cũng cần tuân thủ, kiểm tra sức khỏe tổng quát, tăng cường vận động và kiểm soát cân nặng trước khi mang thai. Mẹ bầu cần có chế độ ăn uống hợp lý trong suốt thai kỳ. Quan niệm ăn cho 2 người thật sự không còn phù hợp với khoa học dinh dưỡng hiện nay. Kiểm soát thường xuyên cân nặng và tăng trưởng của cả mẹ bầu, thai nhi trong suốt thai kỳ. Cần chủ động tập thể dục thể thao, tăng cường vận động, tập yoga dành cho bà bầu để nâng cao sức khỏe trước và sau khi sinh.