Đã có trường hợp thở máy, tiên lượng nặng vì nắng nóng

Bệnh viện Hữu nghị (Hà Nội) cho biết, do thời tiết nắng nóng, khoảng 1 tuần trở lại đây, Khoa Thần kinh đã tiếp nhận gần 40 bệnh nhân vào viện để điều trị với các bệnh lý như: tiền đình, đột quỵ não, viêm phổi, chóng mặt, đau đầu. Cùng với đó, nhiều bệnh nhân là người cao tuổi có các bệnh nền như: tăng huyết áp, đái tháo đường, suy tim, suy thận… cũng đã phải nhập viện để điều trị.

Trong số bệnh nhân vào viện để điều trị có 2 bệnh nhân là người cao tuổi, đang phải thở máy, 1 người tiên lượng bệnh nặng.

BS. Trần Quang Thắng, Trưởng khoa Cấp cứu và Đột quỵ, Bệnh viện Lão khoa Trung ương cảnh báo, người cao tuổi là một trong những đối tượng bị tác động nhiều nhất do nắng nóng. Do người cao tuổi đã có sẵn bệnh nền nên kém thích nghi với sự thay đổi của thời tiết. Khi bị ảnh hưởng trực tiếp với nắng nóng, người cao tuổi dễ bị sốc nhiệt.

Với những người cao tuổi có sẵn bệnh đái tháo đường, tim mạch, tăng huyết áp, khi bị ảnh hưởng gián tiếp của nắng nóng dễ gây biến chứng. Do vậy, những ngày thời tiết nắng nóng, người cao tuổi cần uống nước thường xuyên, bổ sung hoa quả để đủ lượng vitamin, khoáng chất. Đặc biệt, cần tránh ra nắng trong khoảng từ 10h đến 16h, bởi đây là thời điểm nắng gắt, tia tử ngoại cao...

TS. BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cũng cảnh báo, sốc nhiệt xảy ra ngoài cộng đồng trong điều kiện lao động và môi trường nóng là tình trạng tăng thân nhiệt quá mức (thường trên 40 độ C), do kết hợp của việc tiếp xúc với nhiệt nóng từ môi trường và việc tăng thân nhiệt do cơ thể vận động quá mức, lại mất nước.

Hậu quả là hoạt động chuyển hóa bình thường của cơ thể bị ngừng lại hoặc rối loạn, dẫn tới tổn thương rất nhiều cơ quan, như hôn mê, co giật, trụy tim mạch, tổn thương gan, suy gan, rối loạn đông máu nội quản rải rác, tiêu cơ vân, suy thận,…Nói chung là một bệnh cảnh suy đa tạng. Thường rất nặng, nạn nhân thường không tử vong ngay tại chỗ nhưng tử vong thường tại các cơ sở y tế do đến muộn, suy đa tạng hoặc không được cấp cứu ban đầu kịp thời và đúng.

BS. Nguyên cho biết, các trường hợp sốc nhiệt do lao động và môi trường hay gặp tại Trung tâm Chống độc là những người chữa cháy rừng, đốt nương hoặc tham gia các chữa cháy khác. Do người dân chúng ta phải gắng sức tiếp cận lửa để giập lửa, vận động quá mức lại uống nước không đủ, khu vực bị cháy hay xảy ra tai nạn lại thường ở vùng rừng núi xa cơ sở y tế nên đây là một vấn đề khá nan giải.

Để phòng tránh các trường hợp sốc nhiệt do lao động và môi trường nóng mọi người nên hạn chế tối đa việc tiếp xúc với lửa hay hơi nóng bằng các cách khác nhau, tăng cường số người tham gia, chú ý tới tình trạng sức khỏe của bản thân và người xung quanh và tương trợ lẫn nhau, thời gian làm việc nên buổi sáng bắt đầu từ sớm và kết thúc sớm, buổi chiều bắt đầu muộn và kết thúc muộn và khi làm việc nếu thấy nóng quá, mệt hoặc khó chịu nên tạm nghỉ và thường xuyên uống các loại nước pha muối như trên.

Sơ cứu do sốc nhiệt rất quan trọng

Ngoài ra, theo các chuyên gia, việc sơ cứu cũng rất quan trọng. Bệnh nhân càng được phát hiện sớm và sơ cứu, làm nguội cơ thể sớm, điều trị tích cực sớm thì càng hạn chế các tổn thương lên các cơ quan.

Khi phát hiện thấy mệt mỏi, khó chịu hoặc nặng hơn là bất tỉnh thì phải cho tạm nghỉ và kiểm tra. Nếu nạn nhân thở yếu, ngừng thở thì hô hấp nhân tạo theo điều kiện tại chỗ, nếu khò khè, ứ đọng đờm, dị vật cháy thì nằm nghiêng và móc dị vật ở miệng. Thường da nạn nhân khô và nóng đỏ thì phải cởi bỏ quần áo ngoài chỉ che các vùng nhạy cảm và làm hạ thân nhiệt bằng phương pháp bốc hơi nước toàn thân (nước trên da khi bốc hơi sẽ mang theo nhiệt nóng và làm nguội cơ thể).

Cụ thể là tưới một lớp nước lạnh hoặc ấm trên toàn bộ da nạn nhân và quạt mát, giữ cho toàn bộ vùng da luôn ướt. Thậm chí có thể nhúng cơ thể nạn nhân trong một vùng nước. Nhanh chóng làm nguội nạn nhân. Nếu có nhiệt kết thì phải cặp ở hậu môn mới chính xác, thường cặp ở nách chỉ sốt nhẹ nhưng ở hậu môn lại tới trên 40 độ C. Nhanh chóng đưa nhiệt độ về khoảng 38 độ C và giữ ở mức này. Đồng thời gọi ngay người hỗ trợ, vận chuyển cấp cứu và đưa nạn nhân tới cơ sở y tế gần nhất.

Trường Cao Đẳng Y Dược Sài Gòn sưu tầm