Thuốc Paracetamol
Tác dụng của thuốc paracetamol
Paracetamol (hay acetaminophen) là hoạt chất giúp giảm đau và hạ sốt. Paracetamol được sử dụng để điều trị các triệu chứng như đau đầu, đau cơ, đau khớp, đau lưng, đau răng, cảm sốt… Thuốc có tác dụng giảm đau ở người bị viêm khớp nhẹ, nhưng không có tác dụng đối với viêm nặng hơn như viêm sưng khớp cơ. Hàm lượng thông thường sử dụng là paracetamol 500mg.
Paracetamol có những dạng dùng và hàm lượng phổ biến như sau:
- Viên nén, dạng uống: 325mg, 500mg.
- Gel, dạng uống: 500mg.
- Dung dịch, dạng uống: 160 mg/5 ml (120ml, 473ml); 500 mg/5 ml (240ml).
- Siro, dạng uống: biệt dược Triaminic® cho trẻ nhỏ dùng giảm đau hạ sốt: 160 mg/5ml (118ml).
Nên dùng thuốc paracetamol như thế nào?
Cách sử dụng thuốc paracetamol như sau:
- Sử dụng theo chỉ dẫn trên nhãn hoặc theo chỉ định của bác sĩ.
- Nếu bệnh nhân là trẻ em hãy sử dụng dạng paracetamol dành cho trẻ em. Cẩn thận làm theo hướng dẫn định lượng trên nhãn thuốc. Không được dùng thuốc cho trẻ dưới 2 tuổi khi không có chỉ định của bác sĩ.
- Sử dụng thuốc paracetamol dạng lỏng với muỗng hoặc dụng cụ đo liều chuyên dụng.
- Đối với thuốc paravetamol dạng viên nén nhai, bạn phải nhai kỹ viên thuốc trước khi nuốt.
- Đảm bảo tay bạn khô khi cầm viên thuốc paracetamol dạng tan rã.
- Sử dụng paracetamol dạng sủi bọt, hãy hoà tan một gói thuốc trong ít nhất 118ml nước. Khuấy hỗn hợp này và uống hết ngay.
- Không uống paracetamol dạng thuốc đặt hậu môn.
Chống chỉ định thuốc
- Không được sử dụng paracetamol với liều vượt mức khuyến cáo.
- Trước khi dùng thuốc paracetamol, hãy nói với bác sĩ nếu bạn bị bệnh gan hoặc có tiền sử nghiện rượu.
- Không sử dụng bất kỳ loại thuốc không kê toa nào khác để trị ho, cảm lạnh, dị ứng hoặc thuốc giảm đau mà không có ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ.
- Không sử dụng paracetamol nếu bạn bị dị ứng với acetaminophen hoặc paracetamol.
- Hãy nói với bác sĩ nếu bạn đang mang thai. Thuốc này có thể truyền vào sữa mẹ và gây hại cho trẻ đang bú sữa mẹ. Không sử dụng paracetamol khi không có chỉ định của bác sĩ nếu bạn cho con bú.
- Ngừng dùng thuốc paracetamol và đến gặp bác sĩ nếu: Bạn vẫn bị sốt sau 3 ngày sử dụng, vẫn bị đau sau 7 ngày sử dụng (hoặc 5 ngày nếu điều trị cho trẻ), bị nổi ban da, đau đầu liên tục, đỏ hoặc sưng, các triệu chứng của bạn trở nên tồi tệ hơn hoặc/nếu bạn có bất kỳ triệu chứng mới.
Các loại thuốc Paracetamol
Liều dùng của thuốc
Liều dùng thông thường của thuốc Paracetamol
Liều hạ sốt, giảm đau cho người lớn:
- Liều chung: 325-650mg mỗi 4-6 giờ hoặc 1000mg mỗi 6-8 giờ uống hoặc đặt hậu môn.
- Viên nén paracetamol 500mg: 2 viên 500mg uống mỗi 4-6 giờ.
Liều hạ sốt và giảm đau cho trẻ em:
- Trẻ dưới 1 tuổi đến 12 tháng tuổi: 10-15 mg/kg/liều mỗi 4-6 giờ khi cần thiết (tối đa: 5 liều trong 24 giờ)
- Trẻ từ 4 tháng đến 9 tuổi: Liều khởi đầu: 30 mg/kg (Theo nghiên cứu, liều lượng này có hiệu quả hơn trong việc giảm sốt so với liều duy trì 15 mg/kg và không có sự khác biệt về độ dung nạp lâm sàng.)
- Trẻ em lớn hơn hoặc bằng 12 tuổi: 325-650mg mỗi 4-6 giờ hoặc 1000mg trong 6-8 giờ.
Tác dụng phụ
Gọi cấp cứu ngay (số điện thoại 115) hoặc đến ngay trạm ytế gần nhất để kiểm tra nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào của phản ứng dị ứng với paracetamol:
- Phát ban, khó thở, sưng mặt, môi, lưỡi, hoặc họng;
- Sốt nhẹ kèm buồn nôn, đau dạ dày và ăn mất ngon;
- Nước tiểu sậm màu, phân có màu đất sét;
- Bệnh vàng da (bao gồm triệu chứng vàng da hoặc vàng lòng trắng mắt).
- Bạn hãy cho bác sĩ biết tất cả các loại thuốc theo toa và thuốc không kê toa, vitamin, khoáng chất, các sản phẩm thảo dược và các loại thuốc do các bác sĩ khác kê toa. Đừng bắt đầu một loại thuốc mới khi chưa có sự tư vấn của bác sĩ.
Lời khuyên cho bệnh nhân
- Cần phải có lời khuyên của bác sĩ trước khi dùng paracetamol cho trẻ dưới 2 tuổi. Hãy luôn luôn sử dụng dụng cụ đo liều chuyên dụng. KHÔNG được sử dụng thìa cà phê dùng để - nấu ăn để đo lường.
- Lắc dung dịch chứa paracetamol trước khi sử dụng. Viên nén nhai nên được nhai đúng cách trước khi nuốt. Tay bạn phải khô trước khi cầm viên nén tan rã paracetamol. Các loại thuốc tan rã paracetamol nên được hoà tan trong ít nhất 118ml nước; khuấy đều và uống ngay.
- Liên hệ với bác sĩ nếu các triệu chứng xấu đi, sốt kéo dài hơn 3 ngày, hoặc đau dai dẳng lâu hơn 10 ngày ở người lớn, 5 ngày ở trẻ em và thanh thiếu niên hoặc 3 ngày đối với trẻ sơ sinh.
- Liên hệ ngay với bác sĩ nếu bị đau cổ họng nghiêm trọng, kéo dài hơn 2 ngày hoặc sốt, phát ban, nhức đầu, buồn nôn hoặc nôn.
- Cẩn thận để không sử dụng các sản phẩm khác có chứa paracetamol hoặc acetaminophen cùng một lúc.
- Đến bác sĩ kiểm tra ngay nếu bạn bị đau vùng bụng trên, nước tiểu sẫm màu, ăn mất ngon, vàng da hoặc vàng lòng trắng mắt, phân có màu đất sét.
Bài viết đã được Cao đẳng Y dược Sài Gòn tổng hợp đầy đủ thông tin về thuốc paracetamol. Hi vọng bài viết này hữu ích với các bạn.