Sử dụng thuốc Acyclovir có những tác dụng phụ gì?

Thành phần của thuốc Acyclovir 

Tên thương hiệu: Zovirax

Tên chung: Acyclovir

Nhóm thuốc: Thuốc chống siêu vi, VZV

Công dụng của thuốc Acyclovir như thế nào?

Giảng viên Đỗ Thanh Nga, khao Dược, trường Cao đẳng Y Dược Sài Gòn chia sẻ những công dụng của thuốc như sau:

Acyclovir là thuốc kháng vi-rút, được sử dụng để điều trị nhiễm trùng gây ra bởi một số loại virus. Thuốc Acyclovir cũng được sử dụng để làm chậm sự phát triển và lây lan của virus herpes trong cơ thể, điều trị vết loét lạnh quanh miệng (gây ra bởi herpes simplex), như mụn rộp sinh dục, lở loét, bệnh zona (do herpes zoster) và thủy đậu varicella và cytomegalovirus.

Acyclovir có thể làm giảm các triệu chứng nhiễm trùng trên da

Acyclovir cũng được sử dụng trong điều trị sự bùng phát của herpes sinh dục. Ở những người thường xuyên gặp phải tình trạng này, thuốc Acyclovir được sử dụng để phòng ngừa một số bệnh do virus gây ra trong tương lai. Triệu chứng của mụn rộp sinh dục thường bao gồm một số triệu chứng giống như cúm như sốt , vết loét hoặc phát ban ở vùng sinh dục, đau nhức cơ thể hoặc các tuyến bị sưng, có hoặc không đau ngứa, ngứa ran.

Acyclovir là thuốc kháng virus. Tuy nhiên, thuốc Acyclovir không phải là một phương pháp chữa trị dành cho tất cả các bệnh nhiễm trùng. Các virus gây ra các bệnh nhiễm trùng này tiếp tục sống trong cơ thể ngay cả giữa các đợt bùng phát. Acyclovir có tác dụng hiệu quả và nhanh chóng làm giảm đi mức độ nghiêm trọng và thời gian của những đợt bùng phát này. Thuốc còn giúp vết loét nhanh lành hơn, giữ cho vết loét mới hình thành và giảm đau và ngứa rát da. 

Thuốc này cũng có thể giúp người bệnh rút ngắn thời gian đau, giảm bớt đau sau khi vết loét lành. Ngoài ra, ở những người có hệ miễn dịch yếu, thuốc Acyclovir có thể làm giảm nguy cơ virus lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể và gây nhiễm trùng nghiêm trọng. Chỉ cần bạn sử dụng khi mới chớm bệnh thì kết quả sẽ hiệu quả hơn.

Thuốc Acyclovir điều trị những bệnh gì?

Thuốc Acyclovir thường được sử dụng phổ biến điều trị cho các tình trạng sau đây:

• Những đối tượng bị viêm não do virus herpes simplex gây ra
• Người bị nhiễm trùng da và màng nhầy
• Người bị chứng cảm lạnh thông thường
• Thuốc giúp ngăn ngừa tái phát Herpes Simplex
• Người bị mụn rộp sinh dục dạng thể nhẹ
• Dùng thuốc này để ngăn ngừa bệnh Zona ở bệnh nhân không có hệ thống miễn dịch bình thường, dễ bị lây nhiễm zona thần kinh
• Những đối tượng đang bị nhiễm trùng gan do virus Varentella Zoster tiềm ẩn
• Người bị thủy đậu
• Những người đang bị virus Herpes sinh dục tái phát
• Nhiễm herpes đơn giản cũng điều trị được

Thuốc cũng được dùng cho các trường hợp như sau:

• Nhiễm virus Herpes Simplex trên khắp cơ thể trẻ sơ sinh cần can thiệp sớm để có hiệu quả.
• Trường hợp người nhiễm trùng khắp cơ thể do Listeria Monocytogenes
• Herpes Nhiễm trùng não và mô xung quanh
• Trường hợp người bị viêm gan do virus Herpes Simplex gây ra
• Những người đang bị Herpes zoster nhãn khoa
• Ngăn ngừa tái phát Herpes Simplex ở người
• Điều trị để ngăn ngừa bệnh Cytomegalovirus

Thuốc Acyclovir điều trị sự bùng phát của herpes sinh dục

Chống chỉ định

Bạn không nên dùng thuốc này nếu bị dị ứng với tất cả  các thành phần của thuốc acyclovir hoặc valacyclovir (Valtrex). Nên dùng đường uống nguyên viên nén và không cắn hay nhai thuốc sẽ làm giảm đi tác dụng cao nhất. Để đảm bảo an toàn, hãy nói với bác sĩ nếu bạn có một hệ thống miễn dịch yếu do dùng thuốc hoặc đang mắc bệnh thận, đang mang thai hoặc dự định có thai trong khi điều trị.

Không sử dụng cho trẻ nhỏ vì có nguy cơ bị mắc nghẹn.

Cách sử dụng Acyclovir

Uống trực tiếp Acyclovir với thức ăn hoặc không, thường là 2 đến 5 lần một ngày theo chỉ dẫn của bác sĩ. Bạn nên uống nhiều nước trong khi dùng thuốc này trừ khi bác sĩ chỉ dẫn bạn cách khác.

Nếu bạn đang sử dụng Acyclovir dạng lỏng, hãy lắc đều chai trước mỗi liều. Bạn cần đo cẩn thận liều dùng bằng dụng cụ đo / muỗng đặc biệt.

Thuốc này hoạt động tốt nhất khi mới bắt đầu có dấu hiệu bị bệnh, nên điều trị đủ liều, dứt điểm theo chỉ dẫn của bác sĩ. Vì nó có thể không có hiệu quả tuyệt đối khi bạn trì hoãn điều trị.

Liều dùng hàng ngày cần dựa trên tình trạng y tế của bạn và đáp ứng với điều trị. 

Liều dùng cho người lớn bị mụn rộp sinh dục:

• Điều trị ban đầu bị mụn rộp: dùng 200mg uống 5 lần mỗi ngày trong thời gian từ 7-10 ngày
• Điều trị gián đoạn cho mụn rộp sinh dục tái phát : dùng 200mg uống 5 lần mỗi ngày
• Giai đoạn ức chế mãn tính cho tái phát: Dùng 400mg uống 3-5 lần mỗi ngày trong tối đa 12 tháng

Liều dùng cho người lớn bị Herpes virus viêm não

• Dùng 10-15 mg / kg tiêm tĩnh mạch trong 10 ngày

Liều dùng cho người lớn bị nhiễm virus herpes đơn giản nhiễm virus

• Người lớn tiêm tĩnh mạch 5 mg / kg mỗi 8 giờ trong 7 ngày, dùng tối đa 14 ngày
• Lớn hơn 12 tuổi: Dùng từ 5-10 mg / kg / ngày chia 8 giờ uống trong 5 - 7 ngày

Liều dùng cho người lớn bị nhiễm virus herpes bệnh zona

• Người lớn dùng 800mg uống 5 lần mỗi ngày trong 7-10 ngày
• Bệnh nhân suy giảm miễn dịch dùng 10 mg / kg trong 7 ngày

Liều dùng cho người lớn bị nhiễm virus herpes bệnh thủy đậu

• Người lớn hơn 40kg dùng 800mg uống trong 5 ngày
• Lớn hơn 12 tuổi: dùng 10 mg / kg / liều trong 7 ngày

Liều dùng cho người lớn bị suy thận 

• Liều dùng 200 mg hoặc 400 mg mỗi 12 giờ 

Đối với trẻ em, liều lượng cũng dựa trên trọng lượng cơ thể đáp ứng tới đâu.

Thuốc này hoạt động tốt nhất khi lượng thuốc trong cơ thể bạn được giữ ở mức cố định. Vì vậy, bạn cần uống thuốc với khoảng cách đều nhau, tốt nhất là cùng một thời điểm mỗi ngày.

Thuốc Acyclovir hoạt động tốt nhất khi lượng thuốc ở trong cơ thể người bệnh được giữ ở mức cố định. Vì vậy, bạn cần uống thuốc với khoảng cách đều nhau, tốt nhất là cùng một thời điểm mỗi ngày để tránh quên liều.

Hãy nhớ không nên thay đổi liều hay bỏ qua bất kỳ liều nào mà không có sự chấp thuận của bác sĩ, dùng thuốc này cho đến khi đủ số lượng quy định. Hãy trao đổi cho bác sĩ của bạn nếu tình trạng của bạn vẫn còn hoặc xấu đi sau một tuần sử dụng.

Tác dụng phụ liên quan đến việc sử dụng Acyclovir là gì?

Nhiều người sử dụng thuốc Acyclovir không có tác dụng phụ nghiêm trọng nhưng cũng có người lại gặp phải một vài tác dụng phụ không mong muốn.Các tác dụng phụ thường gặp hoặc các vấn đề sức khỏe mà bạn có thể gặp khi sử dụng Acyclovir có thể bao gồm:

Với thuốc uống:

• Nhiều người sử dụng thuốc Acyclovir cảm thấy không khỏe (khó chịu) trong người
• Cảm thấy buồn nôn, nôn khan
• Bị triệu chứng của bệnh tiêu chảy
• Bị triệu chứng đau bụng
• Bị triệu chứng đau đầu

Với thuốc tiêm:

• Người sử dụng dạng thuốc tiêm có thể sẽ bị tác dụng phụ như viêm hoặc viêm tĩnh mạch tại chỗ tiêm
• Tác dụng phụ buồn nôn và bụng đau
• Bị nôn nhiều mà không rõ nguyên nhân
• Gặp một số tác dụng phụ khi sử dụng thuốc như phát ban hoặc nổi mề đay
• Phát hiện nồng độ transaminase tăng cao

Bạn có thể gặp một số tác dụng phụ khi sử dụng thuốc như dị ứng nổi mề đay

Các tác dụng phụ khác của Acyclovir khác mà bệnh nhân có thể gặp là:

• Chóng mặt 
• Buồn ngủ
• Các dấu hiệu của các vấn đề về thận như thay đổi lượng nước tiểu, đau lưng bất thường đau hai bên hông
• Bị đau bụng
• Thay đổi tâm thần, dễ bị kích động tâm trạng như kích động , nhầm lẫn, ảo giác, cử động run rẩy không ổn định, khó nói.
• Người dùng bị thiếu máu trầm trọng do ít chất sắt trong máu
• Tình trạng gây mất kiểm soát chuyển động cơ thể Ataxia 
• Thiếu máu (ít chất sắt trong máu)
• Người dùng bị hôn mê
• Người dùng bị có thể dễ nhầm lẫn không nhớ sự việc đã diễn ra
• Bệnh tiêu chảy nhẹ hoặc nặng
• Chóng mặt, mệt mỏi
• Tình trạng bị tác dụng phụ như rụng tóc
• Cảm giác ăn mất ngon
• Sưng da, rộp da

Vì lẽ đó bạn nên dùng Acyclovir với liều lượng và thời gian quy định. Người dùng tuyệt đối không nên tự ý thay đổi liều lượng mà không có sự chấp thuận của bác sĩ, không nên bỏ qua bất kỳ liều nào, hoặc ngừng thuốc này sớm. 

Một số tác dụng phụ hiếm gặp

Thuốc Acyclovir này rất hiếm khi gây ra tác dụng phụ như rối loạn đe dọa tính mạng ảnh hưởng đến các tế bào máu, thận và một vài các bộ phận khác của cơ thể.

Rối loạn đe dọa tính mạng có thể liên quan đến hệ thống miễn dịch yếu (như bệnh HIV, ghép tủy xương, người ghép thận )

Hãy nhờ đến sự  chăm sóc y tế ngay lập tức nếu bạn có bất kỳ tác dụng phụ hiếm gặp và nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào của phản ứng dị ứng nghiêm trọng, bao gồm: mệt mỏi cực độ, nhịp tim chậm / nhanh / không đều, bị phát ban , ngứa / sưng ở mặt, lưỡi, cổ họng, nước tiểu có máu sẫm màu, đau bụng, mắt, da vàng, tầm nhìn đột ngột bị thay đổi, mất ý thức, co giật, chóng mặt nghiêm trọng, khó thở...

Những tác dụng phụ thường gặp và hiếm gặp kể trên không phải là một danh sách đầy đủ các tác dụng phụ có thể xảy ra. Trong thời gian sử dụng thuốc nếu bạn nhận thấy tác dụng phụ nào không được liệt kê ở trên hãy liên hệ với bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn để được tư vấn rõ ràng nhất. 

Một số sản phẩm có thể tương tác với thuốc Acyclovir này bao gồm  thuốc chống viêm như ibuprofen, naproxen.