Thuốc giảm đau là gì và có những loại thuốc giảm đau nào?

Thuốc giảm đau

Thuốc giảm đau là gì?

Thuốc giảm đau là những loại thuốc được sử dụng để điều trị các cơn đau do bệnh lý, chấn thương hoặc phẫu thuật gây nên. Thuốc hoạt động bằng cách ngăn chặn các tín hiệu đau từ não bộ. Thuốc có nhiều loại và mỗi cơn đau lại phù hợp với từng loại thuốc khác nhau.

Thuốc giảm đau ra đời được xem là một trong những thành tựu vĩ đại của ngành y dược. Nhờ có nó mà rất nhiều bệnh nhân đã vượt qua được những cơn đau, chống chọi thành công với bệnh tật.

Cách hoạt động của thuốc giảm đau

Hầu hết các thuốc giảm đau đều có dạng viên hoặc viên nén có chứa 1 trong các thành phần:

• Paracetamol
• Một số loại thuốc thuộc nhóm kháng viêm không steroid như aspirin, ibuprofen, maprixen, diclofena,...được viết tắt là NSAID.

Thuốc giảm đau có thể được sử dụng cùng với các thành phần khác như caffein, codeine để làm tăng tác dụng giảm đau của paracetamol, NSAID.

Các loại thuốc giảm đau này đều có hiệu quả trong vấn đề làm dịu các cơn đau nhẹ và vừa. Trong đó:

• Paracetamol chủ yếu hoạt động ở não bộ và có khả năng ảnh hưởng đến những dây thần kinh cảm giác, cảm nhận đau khác nhau.
• Các thuốc NSAID cũng có khả năng làm giảm quá trình prostaglandin nhưng thuốc này hoạt động khắp cơ thể chứ không chỉ ở não bộ. Thuốc có thể ảnh hưởng lên cả những prostaglandin để đảm nhận vai trò quan trọng trong cơ thể người vì vậy dù các NSAID có thể giảm đau hiệu quả bằng cách hạn chế sản xuất một số  prostaglandin những vẫn có thể giữ cho cơ thể hoạt động bình thường. Trong trường hợp thuốc được sử dụng trong một vài tuần ở liều lượng cao hơn thì còn có thể giúp giảm viêm.

Cách lựa chọn thuốc giảm đau phụ hợp

Khi lựa chọn thuốc giảm đau bạn cần phải quan tâm đến 2 vấn đề là hiệu quả hoạt động của thuốc và độ tương thích của thuốc. Hầu hết tất cả các thuốc giảm đau không qua kê đơn đều an toàn và thích hợp với tất cả mọi người. Tuy nhiên để chính xác hơn, chúng tôi vẫn đưa ra 3 tiêu chí cho bạn lựa chọn.

Quan tâm đến tuổi tác

Một trong những yếu tố mà bạn cần phải quan tâm khi sử dụng thuốc giảm đau đó là tuổi tác. Đối với người lớn thì hầu như là thuốc giảm đau nào cũng có thể dùng được nhưng ở trẻ em bạn phải cẩn thận vì khả năng đáp ứng thuốc của trẻ em khác với người lớn. Trẻ em không nên sử dụng thuốc aspirin vì thuốc này có nguy cơ khiến cho các trẻ em ở độ tuổi dưới 16 tuổi bị mắc phải hội chứng bệnh Reye có thể ảnh hưởng nghiêm trọng tới não và gan.

Các đối tượng trẻ em dưới 12 tuổi chỉ có thể được sử dụng 2 loại thuốc giảm đau duy nhất là paracetamol và ibuprofen. Cả 2 loại thuốc này đều có khả năng giúp trẻ em hạ sốt, giảm đau trong đó paracetamol được chỉ định cho trẻ em từ 1 tháng tuổi, và ipurofen được chỉ định cho trẻ từ 3 tháng tuổi trở lên.

Với đối tượng sử dụng là người già, bạn cần phải cân nhắc kỹ trong việc lựa chọn thuốc giảm đau vì cơ thể người già có hệ miễn dịch yếu, sức đề kháng kém dễ gặp phải các vấn đề sức khỏe về bệnh khớp, tim mạch hoặc bị ảnh hưởng bởi tác dụng phụ. Để an toàn nhất bạn nên tham khảo ý kiến và dùng thuốc theo đơn chỉ định của bác sĩ.

Thuốc giảm đau hỗ trợ điều trị nhiều bệnh

Theo dõi tình trạng sức khỏe, bệnh tình

Trong trường hợp bạn bị loét dạ dày, bạn không nên sử dụng các thuốc NSAID mà thay vào đó là sử dụng thuốc paracetamol để giảm đau.

Với những người bị mắc các bệnh về tim mạch, cao huyết áp, có tiền sử bệnh suy tim nặng nên tránh sử dụng thuốc NSAID vì thuốc này có thể gây ra một số vấn đề khác của cơ thể. Riêng với aspirin liều thấp có thể được sử dụng để dự phòng bệnh nhồi máu cơ tim. Trong trường hợp bạn bị cao huyết áp thì bạn cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ không được tự ý sử dụng thuốc vì có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn. Theo các bác sĩ thì những đối tượng này phù hợp với việc sử dụng paracetamol hơn .

Nếu người bệnh bị viêm ruột bao gồm viêm ruột kết mãn tính hoặc bệnh Crohn có thể sẽ trở nặng hơn khi sử dụng thuốc NSAID vì vậy nên dùng thuốc paracetamol để giảm đau sẽ phù hợp hơn.

Đối với những người mắc bệnh hen phế quản bạn cũng nên sử dụng thuốc paracetamol để giảm đau vì nhóm NSAID dễ gây ra tác dụng phụ cho người dùng hơn.

Đối với những người gặp phải các vấn đề về máu, bạn nên cẩn thận khi sử dụng thuốc NSAID vì thuốc này có thể ảnh hưởng lên quá trình hình thành cục máu đông. Vì vậy paracetamol có lẽ sẽ phù hợp với bạn hơn trong trường hợp này.

Với những người gặp phải các vấn đề về thận, gan: cả thuốc paracetamol và thuốc NSAID đều có thể ảnh hưởng đến chức năng thận và gan vì vậy bạn nên hỏi ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ rồi mới được sử dụng.

Đối với phụ nữ có thai, theo khuyến cáo thì không nên sử dụng bất cứ loại thuốc nào vì đều có nguy cơ gây hại cho thai nhi. Vì vậy bạn nên hỏi ý kiến của bác sĩ rồi mới được sử dụng thuốc, trong trường hợp phải sử dụng thuốc giảm đau thì bạn có thể dùng paracetamol, aspirin tuyệt đối không được dùng và các thuốc NSAID khác được sử dụng ở 3 tháng cuối thai kỳ.

Việc uống thuốc giảm đau với các loại thuốc khác

Theo nghiên cứu, các loại thuốc khác đều có khả năng tương tác với thuốc giảm đau, làm thay đổi cơ chế hoạt động và gây ra các tác dụng phụ không mong muốn. Trong đó:

• Paracetamol có khả năng tương tác với một số thuốc kháng đông nếu uống thuốc kéo dài nhiều ngày. Cùng với đó thuốc cũng có thể tương tác với một số loại thuốc giảm đau khác ảnh hưởng đến hoạt động của thuốc hoặc gây ra tác dụng phụ.
• Các thuốc thuộc nhóm NSAID có thể tương tác với các loại thuốc NSAID khác, thuốc thuộc nhóm steroid, thuốc giảm huyết áp, giảm sự lưu giữ ước, thuốc kháng sinh, kháng đông, an thần, điều trị bệnh tim, thuốc điều trị ung thư và HIV.

Trên đây là những thông tin hữu ích về các loại thuốc giảm đau  được Trường Cao đẳng Y dược Sài Gòn tổng hợp để các bạn tham khảo. Hãy xem xét tình hình sức khỏe, bệnh của bản thân và báo cáo với bác sĩ để có được đơn thuốc hợp lý, hiệu quả nhất trong quá trình điều trị bệnh.