Phụ huynh nên làm gì để giúp con vượt qua những bệnh tâm lý ở tuổi dậy thì?

Vì sao những hội chứng tâm lý dễ mắc ở tuổi dậy thì?

Tuổi dậy chính là lứa tuổi sẽ phải chịu nhiều biến đổi về hình thể, tâm sinh lý phức tạp của một đời người nên dễ bị khủng hoảng hơn so với các lứa tuổi khác. Do đó mà những hội chứng tâm lý dễ xảy ra ở lứa tuổi này nhất.

Lúc này bước vào tuổi dậy thì các em có sự thay đổi với hình thể bên ngoài như: Con gái ngực to ra, xuất hiện kinh nguyệt, ở con trai thì sẽ xảy ra tình trạng vỡ tiếng, có ria mép. Có những bạn khi bị dậy thì mặt bị mụn mọc rất nhiều… Trong cùng một lứa tuổi nếu bạn nào dậy thì sớm rất dễ bị phân biệt đối xử.

Những lời chọc ghẹo của bạn bè gây ra sốc, đặc biệt nếu không được ai giải thích điều này nên các em càng dễ bị hoang mang… Lâu dần tạo ra áp lực về tâm lý, khiến các em có thể bị các rối loạn về hành vi, rối loạn về cảm xúc và rối loạn tâm thần.

Bên cạnh đó còn các yếu tố khác làm gia tăng nguy cơ mắc những bệnh tâm lý ở tuổi dậy thì như:

• Di truyền gia đình: trong gia đình, người có cùng huyết thống bị trầm cảm thì rất dễ mắc bệnh tâm lý này.
• Thường xuyên bị đau liên tục hoặc mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, hen suyễn, ung thư.
• Trở thành nạn nhân hoặc nhân chứng của bạo lực.
• Có mâu thuẫn với gia đình.
• Căng thẳng quá mức trong cuộc sống, học tập, làm việc.

Ngoài ra sẽ còn có nhiều các lý do và yếu tố khác gây ra tình trạng rối loạn tâm lý tuổi dậy thì. Bạn đọc nếu thắc mắc hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được giải đáp chi tiết, cụ thể.

Những chứng bệnh rối loạn tâm lý ở tuổi dậy thì thường gặp

Hãy cùng tìm hiểu các hội chứng tâm lý xuất hiện ở lứa tuổi dậy thì như:

Stress

Đây là một tình trạng rất phổ biến ở lứa tuổi dậy thì khi gặp phải áp lực từ học tập, bạn bè, gia đình… khiến cho trẻ rơi vào trạng thái căng thẳng, lo âu, suy nghĩ nhiều hơn bình thường, cảm thấy mệt mỏi. Nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến hành vi suy nghĩ tiêu cực, tự tử.

Mắc rối loạn cảm xúc

Căn bệnh tâm lý này là do có xảy ra rối loạn tại não bộ và dẫn đến những bất ổn về tinh thần như: cảm xúc đang hưng phấn chuyển sang cảm xúc ức chế một cách nhanh chóng và ngược lại. Nguyên nhân chính của căn bệnh rối loạn cảm xúc là do biến đổi ở tuổi dậy thì khiến cơ thể nhạy cảm hơn và dễ bị tác động bởi những áp lực trong cả việc học tập, tình cảm, sinh hoạt hàng ngày.

Rối loạn hành vi

Ở độ tuổi dậy thì chưa thể có cái nhìn toàn diện về xã hội xung quanh như những người trưởng thành nên rất dễ bị tác động từ sách, báo, các văn hóa phẩm đồi trụy, phim ảnh bạo lực… Điều này tác động tiêu cực đến các hành vi và dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng hơn như: trộm cắp, đua xe, gây thương tích cho người khác, không nghe lời bố mẹ…

Trầm cảm

Trầm cảm là một chứng rối loạn tâm lý với nhiều triệu chứng khác nhau và dễ bị xuất hiện ở lứa tuổi dậy thì vì đây là lứa tuổi nhạy cảm, dễ bị chịu áp lực từ môi trường sống xung quanh…. Mắc bệnh trầm cảm, trẻ thường tự cô lập bản thân với thế giới bên ngoài và dẫn đến cuộc sống nhàm chán, u ám.

Các dấu hiệu nhận biết những bệnh tâm lý ở tuổi dậy thì

Giảng viên khoa Dược tại Cao đẳng Dược TPHCM chia sẻ để nhận biết xem trẻ trong có đăng mắc phải những bệnh tâm lý ở tuổi dậy thì hay không thì cha mẹ nên theo dõi những dấu hiệu của trẻ, cụ thể như:

Các dấu hiệu về cảm xúc

• Bị thiếu tự tin về bản thân.
• Luôn có tâm trạng cáu kỉnh, khó chiu, cau có.
• Tức giận ngay cả vì một vấn đề nhỏ.
• Cảm thấy buồn bã khiến trẻ la hét, khóc lóc và không rõ lý do.
• Hay có ý nghĩ tự tử hoặc muốn chết.
• Không có hứng thú và niềm vui trong những hoạt động thông thường.

Các dấu hiệu về hành vi

• Muốn sống tách biệt với xã hội.
• Cơ thể thường xuyên mệt mỏi, uể oải.
• Xây dựng kế hoạch tự tử.
• Thành tích học tập kém, nghỉ học thường xuyên.
• Hay làm tổn thương bản thân như cắt tay, xỏ tai, xăm mình.
• Chán ăn, ăn không ngon miệng do bị thay đổi khẩu vị.
• Có các cơn giận dữ bùng phát, mắc hành vi gây rối, bốc đồng.

Ngoài ra sẽ còn có những triệu chứng khác mà chưa được liệt kê ở trên. Do đó các bậc phụ huynh nên chú ý đến thay đổi của con dù là nhỏ nhất để có biện pháp xử lý nhanh chóng, kịp thời.

Phụ huynh nên làm gì để giúp con vượt qua những bệnh tâm lý ở tuổi dậy thì?

Các bậc ông bố bà mẹ sẽ gặp phải khó khăn khi con cái trong độ tuổi dậy thì gặp các thay đổi về mặt tâm lý. Dưới đây sẽ là một số chia sẻ để giúp con vượt qua khủng hoảng tâm lý như:

Thường xuyên tâm sự, trao đổi với con

Lắng nghe và thường xuyên trò chuyện với trẻ cũng là một cách để giúp con vượt qua giai đoạn dạy thì nhạy cảm.  Hãy kể cho con biết những việc xảy ra với thời dậy thì của bản thân để trẻ cảm nhận được sự chia sẻ từ bố mẹ.

Nắm rõ thông tin về độ tuổi dậy thì

Phụ huynh nên tìm hiểu kỹ thông tin về chứng rối loạn tâm lý ở độ tuổi dậy thì nếu có bất cứ thắc mắc, khó khăn gì thì nên hỏi ý kiến chuyên gia để được giải đáp chi tiết. Điều này sẽ giúp phụ huynh trở thành chỗ dựa tinh thần cho con.

Chú ý theo dõi hành vi của con

Cần dành thời gian, tâm sức chú ý và quan tâm đến mọi hành vi của con vì dậy thì là khoảng thời gian xuất hiện nhiều sự thay đổi về hành vi, cảm xúc.  Có những trường hợp nghiêm trọng khi dậy thì là xuất hiện các hành vi nghiêm trọng như mắc vấn đề sức khỏe tâm thần.

Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh

Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho con bằng các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng để cơ thể trẻ cung cấp đầy đủ chất vitamin, khoáng chất.

Đồng thời nên khuyến khích con tham gia các hoạt động tập thể, hoạt động xã hội, tránh tiếp xúc với các loại phim ảnh, các trò chơi bạo lực hay văn hóa phẩm đồi trụy..

Các chứng bệnh tâm lý ở tuổi dậy thì khá phổ biến và cũng có thể điều trị khỏi nếu được chẩn đoán sớm và điều trị bởi các bác sĩ chuyên khoa tâm lý, tâm thần.