Vai trò của gia đình trong việc giáo dục cho trẻ từ 0-6 tuổi

Việc giáo dục sớm cho trẻ là một vấn đề hết sức quan trọng

Hiện nay, vấn đề này đã được nhiều quốc gia quan tâm đầu tư phát triển mạnh mẽ và trở thành một cuộc cách mạng giáo dục. Việc giáo dục sớm sẽ mang lại ý nghĩa đặc biệt trong sự trường thành của trẻ thúc đẩy sự phát triển hoàn thiện của đại não. Từ 0-6 tuổi là khoảng thời gian lý tưởng nhất để trẻ em có thể phát triển trí tuệ, hình thành tính cách, phẩm chất tốt đẹp. Nếu bạn bỏ qua giai đoạn này thì tiềm năng của não bộ sẽ giảm dần.

Jacquie Mc Taggard tác giả của cuốn sách bán chạy nhất “Từ chiếc bàn của giáo viên” xuất bản năm 2003 từng chia sẻ: “Các bậc cha mẹ chính là những người thầy đầu tiên và tốt nhất của con cái họ. Đó là một trách nhiệm nặng nề nhưng mang lại những phần thưởng vô cùng to lớn”. Tuy nhiên, vấn đề giáo dục sớm ngay từ khi con còn bé từ trong bào thai vẫn chưa được xã hội nhìn nhận và phát huy một cách đúng đắn nhất.

Nhà tâm lý học người Mỹ Benjamin Bloom sau nhiều năm nghiên cứu đã có kết luận rằng: “ “Nếu đến năm 17 tuổi, trí tuệ của một con người có thể phát triển 100% thì vào năm 4 tuổi, trí tuệ của trẻ đã đạt 50%, đến năm 8 tuổi phát triển tới 80%, năm 8 tuổi tới năm 17 tuổi chỉ phát triển thêm tối đa 20%”. Dựa vào số liệu này cho thấy 1 phần của 50% trí tuệ của trẻ em được hình thành trong giai đoạn bào thai. Chính vì vậy việc giáo dục sớm cho trẻ là việc nên làm và cô cùng cần thiết.

Khi tổng hợp các kinh nghiệm thai giáo cho thấy 3 phương diện quan trọng là: việc thụ thai trong lúc cơ thể có trạng thái tốt nhất, dưỡng thai trong môi trường tốt nhất và giáo dục thai nhi. Thông qua các thiết bị khoa học hiện đã chứng minh trong giai đoạn mang thai nếu các bà mẹ thực hiện các kích thích tốt với thai nhi lặp đi lặp lại thì có thể thúc đẩy não bộ thai nhi phát triển. Hiện nay việc giáo dục trong thời kỳ này đã không còn quá xa lạ với các bậc cha mẹ tại Việt Nam tuy nhiên điều đáng nói ở đây là nó diễn ra vẫn chưa được khoa học, có tổ chức.

Tiếp việc giáo dục thai nhi là giáo dục trẻ sơ sinh. Theo nhà sinh học Ivan Petrovich Pavlov: “Trẻ sơ sinh đến ngày thứ 3 mới bắt đầu dạy dỗ là đã chậm mất 2 ngày”. Giai đoạn bé từ 0-3 tuổi là giai đoạn lý tưởng tuyệt vời nhất để giúp bé phát triển tất cả các tốt chất tiềm năng nhất.

Cha mẹ là những người thầy đầu tiên của các con

Dựa trên báo cáo của Liên minh Giáo dục, nước ta đang có khoảng 3 triệu trẻ em ở độ tuổi từ 0-3 tuổi chủ yếu được chăm sóc tại gia đình vì vậy việc truyền đạt, áp dụng giáo dục sớm tại gia thực sự cần thiết cho mỗi đứa trẻ. Nhờ sự tuyên truyền mạnh mẽ hiện nay nhiều quốc gia đã ý thức, nhận thức sâu sắc được ý nghĩa của vấn đề này. Họ đã có những chiến lược phát triển cụ thể, thiết lập nền tảng vững chắc cho những bước phát triển trong mỗi giai đoạn cuộc đời của bé.

Tại Mỹ, vào năm 1979, một chuyên khoa sản phụ đã sáng lập nên: “Trường đại học thai nhi” giúp hỗ trợ cho các thai nhi phát triển trí tuệ để sau khi trao đời học tập và phát triển tinh thần thuận lợi hơn. Hiện nay, Singapore đang thực hiện đề án cải cách giáo dục, coi giáo dục gia đình là một bộ phận của giáo dục quốc dân, giáo dục sớm tại gia đình là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của nhà nước.

Tại Hàn Quốc, những dịch vụ giáo  dục cho trẻ em mầm non tại gia đang được các bậc phụ huynh đầu tư mạnh mẽ đồng thời thực hiện việc giáo dục sớm các môn toán, ngôn ngữ, hội họa, âm nhạc,...Họ đã sản xuất hàng loạt các sản phẩm thành công nghệ giáo dục có bản quyền và gia nhập thị trường giáo dục Việt Nam.

Ở nước ta, có nhiều bậc cha mẹ vẫn giữ quan niệm giáo dục xưa cũ là nên giáo dục trẻ trong thời kỳ sơ sinh. Bên cạnh đó cũng có nhiều bậc huynh có tư tưởng tiến bộ hơn đã tìm hiểu, áp dụng phương pháp này để áp dụng dạy dỗ con cái. Điều này mới chỉ có cơ hội tiếp cận với các gia đình có con nhỏ ở thành phố. Những bậc cha mẹ ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa do điều kiện khó khăn, không có đầy đủ thông tin để thực hiện điều này.

Giao dục sớm sẽ góp phần vào sự nghiệp giáo dục của tòa xã hội do giao đoạn từ 0-6 tuổi, các bé có bộ não với nhiều tiềm năng phát triển. Nhà nước và gia đình cần phải khẳng định lại vị trí, vai trò của việc giáo dục sớm tại gia đình. Đó chính là nền tảng và giáo dục ở nhà trường là sự nối dài của việc giáo dục sớm. Việc giáo dục sớm tại gia đình cũng phải đó sự liên kết chặt chẽ không chỉ là sự kết hợp giữa nhà trường và gia đình mà còn phải dựa trên các chính sách và tài chính của Nhà nước.

Chúng ta cần phải coi giáo dục gia đình là một bộ phận của hệ thống giáo dục quốc gia nhằm giúp cho các bậc cha mẹ làm đúng vai trò như một người thầy, một ngươi cô đầu tiên giúp bé phát triển. Điều đó đúng như  Friedrich Engels đã từng nói “Nếu nói vận mệnh của một quốc gia nằm trong tay những nhà cầm quyền, chi bằng hãy nói rằng, nó nằm trong tay của những người mẹ. Vì vậy, chúng ta cần phải nỗ lực khuyến khích các bà mẹ - những nhà giáo dục của nhân loại.”