Dấu hiệu nhận biết bệnh ung thư máu? Có phương pháp nào để điều trị bệnh?

Ung thư máu là một căn bệnh nguy hiểm và thường xảy ra khi các tế bào ung thư hóa trong quá trình tạo ra tế bào, chúng sẽ tiếp tục nhân bản lên nhanh chóng và khi không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến ứ đọng trong tủy xương, cản trở đến quá trình tạo ra các tế bào máu bình thường.

Theo thống kê hàng năm tại Mỹ thì cứ khoảng hơn 3 phút trôi qua sẽ lại có một người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư máu và sau khoảng 9 phút có một người tử vong. Bệnh lý ung thư máu thường phổ biến ở trẻ em, chiếm đến khoảng 30% số bệnh nhi ung thư.

Hiện nay ung thư máu được chia thành 3 loại như:

Bệnh bạch cầu (chiếm khoảng 36%)

Dạng ung thư này xuất phát từ các tế bào đầu dòng trong tủy xương và chúng thường xảy ra đột ngột, tiến triển nhanh chóng.

Trong quá trình cơ thể mắc bệnh bạch cầu cấp tính cơ thể sẽ sản sinh ra số lượng lớn các tế bào máu trắng chưa trưởng thành lúc này các tế bào sẽ làm tắc nghẽn tủy xương, ngăn chặn tủy xương sản xuất các tế bào máu khác cần thiết để xây dựng nên hệ thống miễn dịch cân bằng và dòng máu khỏe mạnh.

Khi tế bào bạch cầu tăng số lượng đột biến sẽ làm bản thân nó thiếu thức ăn và buộc phải ăn hồng cầu, gây nên hiện tượng thiếu hụt hồng cầu trong cơ thể.

Ung thư hạch (lympho – chiếm khoảng 46%)

Ung thư hạch là loại ung thư máu có gây ảnh hưởng rất lớn đến hệ bạch huyết. Khi có u lympho nghĩa là cơ thể đã sản sinh ra quá mức những tế bào lympho một cách vô tổ chức và các tế bào lympho này tồn tại được lâu gây nên tình trạng quá tải làm ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch của cơ thể.

Đau tủy xương (chiếm khoảng 18%)

Bệnh ung thư máu dạng này liên quan đến các tế bào plasma. Những tế bào plasma này sẽ gây ảnh hưởng đến tủy xương và tạo ra những kháng thể để chống lại được sự nhiễm trùng cho cơ thể.

Những tế bào Plasma phần lớn tập trung trong tủy xương sẽ gây ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh ung thư máu

Hiện chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây ra bệnh ung thư máu nhưng sẽ xuất hiện một số tác nhân có thể gây ra bệnh như:

• Đối tượng đã từng tiếp xúc với các nguồn phóng xạ.
• Những bệnh nhân ung thư điều trị bằng dược phẩm.
• Đặc thù nghề nghiệp và phải làm việc trong môi trường có nhiều hóa chất như benzene, formaldehyde..
• Mắc một số bệnh lý thay đổi gene như hội chứng Down, do virus hoặc vài bệnh về máu.

Ngoài ra sẽ còn các yếu tố khác gây ra bệnh ung thư máu và chưa được liệt kê ở trên, nếu bạn đọc thắc mắc hãy tham khảo thêm ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được giải đáp chi tiết hơn.

Triệu chứng của bệnh ung thư máu

Tùy thuộc vào số lượng các tế bào bạch cầu ác tính trong máu và vị trí các tế bào gây ảnh hưởng đến cơ thể mà sẽ có triệu chứng nhận biết bệnh khác nhau.

Đặc biệt khi các tế bào dạng bạch cầu ung thư phát triển trong tủy sẽ gây cho xương bị đau nhức, đồng thời cũng sẽ làm giảm sự phát triển những tế bào máu bình thường khác. Từ đó sẽ nhận thấy các dấu hiệu ở cơ thể người bệnh như:

• Bề mặt da xuất hiện đốm đỏ: đây chính là hệ quả của việc sụt giảm số lượng tiểu cầu trong cơ thể người bệnh.
• Đau đầu dữ dội: kèm theo triệu chứng đau đầu là hiện tượng đổ mồ hôi, da dẻ xanh xao. Khi lưu lượng máu đưa lên não kém sẽ khiến cho não không được cung cấp đủ oxy nên sẽ gây đau nhức đầu.
• Đau nhức xương khớp: mức độ đau sẽ xuất hiện tùy thuộc vào vị trí mắc bệnh, đặc biệt ở những vị trí như xương chân, đầu gối, cánh tay, lưng…
• Sưng hạch bạch huyết: các hạch bạch huyết thường xuất hiện dưới da của người bệnh và không gây ra các triệu chứng điển hình.
• Suy nhược cơ thể, da xanh xao: đây là do lượng hồng cầu trong máu suy giảm gây ra hiện tượng thiếu máu nên cơ thể người bệnh luôn thấy mệt mỏi.
• Sốt cao: khả năng miễn dịch của người bệnh bị suy giảm sẽ thể hiện qua việc cơ thể bị sốt, vết thương nhiễm trùng khó lành…
• Đau bụng: khi bệnh đã diễn biến và lan ra đến gan, lá lách nên sẽ gây sưng tấy ở những bộ phận đó. Cũng chính vì thế mà người bệnh thấy đau bụng, đầy hơi, ăn không ngon miệng, buồn nôn, khó thở..

Bệnh ung thư máu là căn bệnh nguy hiểm nên mọi người tuyệt đối không được chủ quan và chú ý đến sức khỏe. Đến các cơ sở y tế chuyên khoa thăm khám ngay khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ hoặc khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh.

Bệnh ung thư máu sống được bao lâu?

Mắc bệnh ung thư máu thì thời gian sống sẽ còn phụ thuộc vào tình trạng phát triển của lượng bạch cầu có trong máu và cách phát triển của từng loại. Cụ thể như:

• Trường hợp mắc bệnh bạch cầu dòng tủy mạn tính: Đối với những người phát hiện sớm bệnh trong giai đoạn đầu sẽ có khoảng 8 năm để sống. Còn đối với người bệnh ở giai đoạn giữa của bệnh thì thời gian sống trung bình là khoảng 5,5  năm. Ở giai đoạn cuối người bệnh chỉ có khoảng gần 4 năm để sống.
• Trường hợp mắc bệnh bạch cầu dòng tủy cấp tính: dòng phổ biến của bệnh bạch cầu ở những người trưởng thành khi được phát hiện sớm thì bệnh nhân sẽ sống ít nhất khoảng 5 năm. Còn với trường hợp người lớn tuổi mắc bệnh này có tiên lượng kém hơn.
• Trường hợp bệnh bạch cầu lympho mạn tính: Khi tình trạng bệnh chỉ gây ra ảnh hưởng đến các tế bào B thì người bệnh có thể sống từ 10 – 20 năm. Nhưng nếu bệnh bạch cầu lympho mạn tính tế bào T thì tuổi thọ sẽ rất thấp.
• Trường hợp bệnh bạch cầu lympho cấp tính: Diễn biến bệnh nhanh chóng và những người mắc loại bệnh bạch cầu này trung bình chỉ sống được 4 tháng. Tuy nhiên, khoảng 80% trẻ em bị bệnh bạch cầu lympho cấp tính có thể chữa khỏi hoàn toàn.

Phương pháp điều trị bệnh ung thư máu

Bệnh ung thư máu có diễn biến khá nhanh chóng và nguy hiểm nên việc điều trị cần hết sức một cách cẩn trọng. Trước khi đưa ra liệu trình điều trị người bệnh cần thực hiện xét nghiệm phân tích để có kết quả về giai đoạn, dạng bệnh… căn cứ vào đó sẽ lựa chọn phương án điều trị hiệu quả.

Một số các phương pháp điều trị ung thư máu như:

Hóa trị

Tác dụng của phương pháp hóa trị là ngăn chặn sự tăng trưởng của những tế bào ung thư bạch cầu.

Việc tiến hành hóa trị là dùng thuốc để uống, tiêm truyền thuốc vào tĩnh mạch, tiêm vào dịch não tủy nhằm tiêu diệt những tế bào ung thư máu.

Hóa trị sẽ thực hiện theo từng chu kỳ, mỗi chu kỳ sẽ có một khoảng thời gian điều trị nhất định.

Sử dụng liệu pháp điều trị sinh học: các kháng thể đơn dòng sẽ được truyền vào người bệnh nhằm giết chế tế bào ung thư máu. Đồng thời liệu pháp này cũng sẽ cải thiện được đề kháng tự nhiên của nhưng cơ thể hoặc có thể làm chậm lại sự tăng trưởng của tế bào ung thư máu.

Xạ trị

Phương pháp sử dụng các chùm tia năng lượng cao để tiêu diệt những tế bào ung thư máu.

Thay tủy hoặc cấy tế bào gốc

Khi thực hiện các phương pháp điều trị ở trên không mang lại hiệu quả thì bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện cấy tế bào gốc, khỏe mạnh thông qua tĩnh mạch lớn. Những tế bào mới khi phát triển từ tế bào gốc của cơ thể người bệnh hoặc bất kỳ những thành viên nào trong gia đình sẽ được cấy vào để thay thế tế bào đã bị hủy diệt trong quá trình điều trị trước đó.

Trong quá trình điều trị, bác sĩ có thể thay đổi liệu pháp hoặc thành phần tùy theo sức khỏe bệnh nhân, bởi ung thư máu có diễn biến phức tạp, có thể thay đổi nhanh chóng.

Mọi thông tin được giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Sài Gòn chia sẻ về bệnh ung thư máu ở trên chỉ mang tính chất tham khảo nên nếu người bệnh có bất cứ thắc mắc nào hãy hỏi bác sĩ, dược sĩ để có được những thông tin giải đáp đầy đủ và chi tiết. Bạn đọc hãy cùng theo dõi các bài viết tiếp theo cùng chuyên mục này để cập nhật thêm những thông tin y khoa hữu ích khác.