Những điều mẹ cần biết bầu cần biết về thai chậm tăng trưởng trong tử cung

Nguyên nhân của thai chậm phát triển

Thai chậm phát triển trong tử cung là tình trạng khi em bé trong bụng mẹ phát triển về kích thước như mong đợi, điều này đồng nghĩa với việc em bé không lớn lên hoặc lớn chậm theo tuần tuổi thai.

Hiện nay có hai loại chậm tăng trưởng trong tử cung là:

• IUGR đối xứng: Tất cả các bộ phận ở trên cơ thể của em bé đều bị chậm phát triển như nhau.
• IURG không đối xứng: Đầu và não của thai nhi có kích thước phát triển bình thường nhưng ở những phần còn lại của cơ thể thì lại chậm phát triển thì sẽ được gọi là suy dinh dưỡng.

Quá trình thai chậm phát triển trong tử cung có nguy cơ khiến cho nguy cơ mắc một số vấn đề sức khỏe trong quá trình mang thai, sinh nở và sau khi sinh.

- Có rất nhiều nguyên nhân khiến cho thai chậm tăng trưởng trong tử cung, phổ biến nhất là do nhau thai có vấn đề. Nhau thai có nhiệm vụ là mô liên kết với mẹ và thai nhi, đồng thời mang oxy, chất dinh dưỡng đến em bé và cho phép thải các chất cặn bã ra khỏi cơ thể em bé.

- Đang ở tình trạng đa thai nên cần nhiều dinh dưỡng cho nhiều bào thai và sẽ gặp khó khăn hơn một bào thai và nguy cơ tiền sản giật khi mang đa thai cũng cao hơn. Có khoảng 25% tỉ lệ là do nguyên nhân chậm phát triển khi mang thai song sinh.

- Do nhiễm trùng: Trong suốt thời gian mang bầu người mẹ mắc các tình trạng như giang mai, sởi... thì sẽ có nguy cơ cao dẫn đến tình trạng thai chậm phát triển trong tử cung.

- Bị thiếu ối: Do mực nước ối bị thấp cũng có thể dẫn đến tình trạng thai chậm phát triển.

- Nhau thai yếu: Nhau thai hoạt động bất thường không cung cấp đủ oxy và chất dinh dưỡng cho thai nhi.

- Mẹ bầu bị chảy máu hoặc đang mắc các bệnh lý như tiểu đường thai kỳ, hồng cầu liềm...

- Do lối sống sinh hoạt của mẹ  bầu không lành mạnh, thường xuyên hút thuốc, rượu, bia, tiếp xúc các hóa chất độc hại..

Bên cạnh đó có một số nguy cơ dẫn đến thai chậm phát triển trong tử cung như:

• Lúc sinh ra có cân nặng thấp.
• Không thể tạo áp lực vùng chậu khi sinh qua đường âm đạo.
• Tình trạng trẻ thiếu oxy dẫn đến suy hô hấp.
• Lượng đường trong máu thấp.
• Khả năng chống nhiễm trùng thấp nên dễ bị nhiễm trùng.
• Mắc hội chứng hít phân su: Khi trẻ ra phân su sớm ở trong bụng mẹ nên sẽ mắc nguy cơ hít phân su vào phổi dẫn đến tình trạng suy hô hấp, viêm phổi.
• Khó điều chỉnh nhiệt độ cơ thể
• Số lượng tế bào hồng cầu cao bất thường – đa hồng cầu

Ngoài ra sẽ còn có các nguyên nhân và yếu tố khác làm gia tăng nguy cơ mắc tình trạng thai chậm phát triển trong  tử cung mà chưa được liệt kê ở  trên. Nếu bạn đọc thắc mắc hãy liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được giải đáp chi tiết.

Hậu quả của thai chậm phát triển trong tử cung

Thai chậm phát triển trong tử cung nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm sau đó, một số các biến chứng của tình trạng này như:

• Dễ mắc nguy cơ sinh non khi trẻ chưa đủ tháng.
• Khả năng mắc bệnh lý khác và tử vong sau sinh cao hơn so với những trẻ được sinh khỏe mạnh, bình thường khác.
• Thiếu nước ối có thể xảy ra và dẫn đến hậu quả chèn ép dây rốn kéo dài trong suốt một thời gian thì có thể gây tử vong cho thai nhi.
• Khi trẻ sinh ra sẽ dễ mắc các rối loạn như chậm phát triển chiều cao, béo phì hoặc rối loạn chuyển hóa như đái tháo đường, tổn thương thận, tổn thương nội mạc mạch máu.
• Các trường hợp nghiêm trong hơn khi mắc thai chậm phát triển trong tử cung là thai chết lưu. Chính tình trạng này có thể gây ra các vấn đề ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển của trẻ trong suốt một thời gian dài.

Khi thai nhi chậm phát triển mẹ bầu cần phải làm gì?

Có các triệu chứng thai nhi chậm phát triển trong tử cung chắc hẳn mẹ bầu nào cũng sẽ lo lắng như nên đi thăm khám để tìm ra nguyên nhân chính xác và khắc phục. Trường hợp nguyên nhân từ nhiễm sắc thể bất thường hoặc đa dị tật thì sẽ cần đình chỉ thai nghén còn nếu do dị tật đơn độc thì sẽ được hội chẩn và bác sĩ phẫu thuật chỉ định hướng xử trí phù hợp. 

Ngoài ra thì mẹ bầu nên lưu ý:

- Dành nhiều thời gian cho việc nghỉ ngơi và nên nằm nghiêng về bên trái để tăng lượng máu đến tử cung, chất dinh dưỡng cho thai nhi, đồng thời tăng lượng oxy.

- Xây dựng chế độ ăn uống phù hợp, khẩu phần mỗi bữa ăn cần đảm bảo đủ chất dinh dưỡng cho cả mẹ và con.

- Uống đủ lượng nước mỗi ngày, nên uống từ 2 - 2,5 lít nước mỗi ngày để cung cấp đủ cho mọi hoạt động của cơ thể.

- Tránh xa khói thuốc lá, không uống rượu hay sử dụng các chất kích thích, cà phê...

- Đếm số lần thai máy, theo dõi cử động thai bằng máy monitoring.

• Các trường hợp cần đình chỉ thai nghén sau khi đã đánh giá toàn diện tuổi thai, tiền sử, tình trạng mẹ và bệnh lý, cụ thể như:

- Trường hợp tuổi thai trên 31 tuần nhưng có  nhịp thai dao động kém, biên độ dao động không liên tục trong thời gian theo dõi 1 tuần. Lúc này nhịp đập đơn độc và kéo dài và lặp đi lặp lại nhiều lần.

- Trường hợp tuổi thai trên 34 tuần mà Doppler động mạch rốn có dòng tâm trương bằng không và bất thường Doppler động mạch não, thai có biểu hiện ngừng tiến triển

- Trường hợp tuổi thai trên 37 tuần mà bất thường Doppler động mạch rốn, động mạch não, monitor

Nếu mẹ bầu có thể chuyển dạ tự nhiên hoặc cần phải đình chỉ thai nghén không chống chỉ định đẻ đường dưới thì theo dõi như một cuộc đẻ thường. Trường hợp suy thai hoặc giảm ối, có yếu tố bất lợi như nhau bám thấp, ngôi ngược thì cần mổ lấy thai và có sự tham gia của bác sĩ hồi sức sơ sinh.

Tốt nhất trong suốt quá trình mang thai bạn hãy thường xuyên đến bệnh viện khám thai đều đặn để đảm bảo quá trình phát triển khỏe mạnh của con.

Hy vọng những thông tin trên giúp bạn đọc có thêm nhiều thông tin về tình trạng thai chậm phát triển trong tử cung, từ đó giải đáp phần nào và kịp thời cho các mẹ chuẩn bị cho một thai kỳ an toàn và trọn vẹn. Tuy nhiên những thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo và không có tác dụng thay thế chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.