Tác hại của bệnh ngủ rũ là gì? Có cách nào để điều trị không?

1. Nguyên nhân gây ra bệnh ngủ rũ

Ngủ rũ được chia làm 2 loại là ngủ rũ với sự tê liệt nhất thời và ngủ rũ không có sự tê liệt nhất thời. Thông thường chứng ngủ rũ không xảy ra phổ biến mà sẽ bắt đầu từ 10 – 25 tuổi.

Hiện tại để xác định chính xác nguyên nhân gây ra bệnh ủ rũ thì chưa có, do nhiều nguyên nhân có thể gây ra bệnh này. 

Đa phần người bệnh khi mắc chứng ngủ rũ sẽ có nồng độ chất hypocretin thấp do một rối loạn tự miễn dịch.  Đây chính là một chất hóa học quan trọng ở não và có vai trò giúp điều chỉnh sự tỉnh táo và mắc chuyển động nhanh. Các mô tế bào khỏe sẽ bị tấn công khi bị rối loạn miễn dịch, điều này sẽ gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của người bệnh.

Bên cạnh đó cũng có những trường hợp người bệnh bị chấn thương các bộ phận ở não, xuất hiện khối u não hoặc các bệnh khác liên quan đến khu vực não sẽ làm điều chỉnh giấc ngủ và gây chuyển động mắt nhanh.

Còn có các yếu tố khác làm gia tăng nguy cơ mắc chứng ủ rũ như: stress, tiếp xúc với chất độc, nhiễm trùng…

Người bệnh nếu có thắc mắc thì hãy hỏi các bác sĩ chuyên khoa để được giải đáp rõ ràng hơn về các nguyên nhân gây ra bệnh ủ rũ.

2. Dấu hiệu nhận biết và các tác hại của chứng ngủ rũ

Một số các triệu chứng dưới đây sẽ giúp bạn phát hiện được có đang mắc chứng ngủ rũ, cụ thể như:

• Ban ngày mà ngủ quá nhiều: bất cứ trong thời gian nào, ở nơi đâu thì họ cũng buồn  ngủ và có thể ngủ. Điều này gây rất nhiều bất tiện cho người bệnh, đặc biệt là không thể tập trung và công việc được đảm nhiệm. Hoặc ngay cả khi đang làm việc thì người bệnh cũng có thể rơi luôn vào giấc ngủ.
• Mất trương cơ lực: khi đó bạn sẽ có các thay đổi từ mặt thể chất, cơ yếu dần diễn ra trong khoảng vài phút. Mặc dù không phải ai khi mắc ủ rũ cũng đều mắc bị mất trương cơ lực nhưng họ có thể sẽ không thể kiểm soát được cảm xúc mãnh liệt như tự cười, giận dữ, sợ hãi…
• Bóng đè: triệu chứng này sẽ xảy ra trong giấc ngủ, mất khả năng di chuyển trong lúc ngủ, nói mơ… Tuy nhiên tình trạng này sẽ chỉ diễn ra trong khoảng vài phút hoặc vài giây nhưng sẽ khiến người bệnh hoảng sợ.
• Ảo giác: người bệnh có thể gặp ảo giác ngay cả khi ngủ và khi thức, tùy thuộc phần lớn vào ảo giác xảy ra khi nào.
• Sẽ còn có các biểu hiện khác của chứng ngủ rũ như ngưng thở khi mới bắt đầu ngủ hoặc suốt đêm, phản ứng với giấc mơ bằng cách đập tay, chân, la hét….

Nếu không được điều trị và kiểm soát kịp thời thì bệnh ngủ rũ có thể gây ra một số các tác hại như:

• Gây hại cho chính cơ thể: Khi người bệnh đang làm các hoạt động như nấu ăn, lái xe hoặc khởi hành máy móc… mà bị rơi vào chứng ngủ rũ thì sẽ gây ảnh hưởng đến có thể người bệnh.
• Trọng lượng cơ thể tăng quá mức: Béo phì là một trong hệ quả mà người mắc chứng ủ rũ  sẽ bị mắc phải. Điều này có thể do tác hại của việc sử dụng thuốc, ăn nhiều, giảm hypocretin….
• Gây hiểu lầm và ảnh hưởng đến các mối quan hệ: Trong quá trình làm việc mà bị ngủ rũ thì sẽ bị đồng nghiệp đánh giá là lười biếng đồng thời sẽ khó tập trung vào công việc.
• Nhằm hạn chế tới mức tối đa các nguy hiểm do chứng ngủ rủ gây ra thì ngay khi có một trong những triệu chứng ở trên thì hãy nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và từ đó có điều trị phù hợp.

3. Phương pháp điều trị bệnh ngủ rũ

Khi đã được chẩn đoán mắc bệnh ngủ rũ thì tùy thuộc vào mức độ mà bác sĩ chuyên khoa sẽ đưa ra liệu trình điều trị phù hợp hơn.

Một số phương pháp điều trị ngủ rũ hiện nay:

Sử dụng thuốc

Dùng thuốc với mục đích kích thích hệ thần kinh trung ương để người mắc chứng ngủ rũ được tỉnh táo hơn, đặc biệt là ban ngày.

• Thuốc Modafinil thường được bác sĩ chỉ định dùng vì nó sẽ không gây nghiện. Tuy nhiên nếu không được sử dụng đúng cách sẽ gây ra tác dụng phụ như đau đầu, khô miệng, buồn nôn, chán ăn, tiêu chảy…. Lạm dụng thuốc liều cao sẽ làm tăng huyết áp.
• Methylphenidate hoặc có chất kích thích khác thì sau quá trình điều trị mang lại hiệu quả cao tuy nhiên có thể gây tim đập nhanh, căng thẳng.
• Các chất ức chế serotonin sẽ giúp điều hòa giấc ngủ và tâm trạng. Đặc biệt loại thuốc này có thể làm giảm các triệu chứng đột ngột mất trương lực cơ, áp giác.
• Sodium oxybate sẽ giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ vào ban đêm. Khi dùng với liều lượng cao kiểm soát tốt cơn buồn ngủ ở ban ngày.

Theo các giảng viên khoa Dược của Trường Cao đẳng Y Dược Sài Gòn thì tất cả việc sử dụng thuốc người bệnh cần tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa và không được tự ý tăng giảm liều. Ngay khi xảy ra các tác dụng phụ thì cần báo ngay với bác sĩ để có cách khắc phục phù hợp.

Thay đổi thói quen sinh hoạt

Bên cạnh đó người bệnh cần thay đổi chế độ sinh hoạt để kiểm soát tốt chứng ngủ rũ như:

• Hạn chế việc uống rượu, bỏ hút thuốc lá để các triệu chứng không bị trầm trọng hơn.
• Thường xuyên luyện tập thể dục mỗi ngày khoảng 30 – 60 phút. Việc duy trì tập luyện sẽ giúp bạn có giấc ngủ ngon hơn vào buổi tối và tỉnh táo hơn ở ban ngày.
• Duy trì cân nặng không để thừa cân vì nó có thể liên quan đến chứng ngủ rũ.
• Không nên lái xe khi bạn cảm thấy buồn ngủ hoặc căng thẳng.
• Xây dựng thời gian nghỉ ngơi, thư giãn phù hợp với công việc để giảm căng thẳng.
• Tránh dùng các thiết bị điện tử trước khi ngủ vào ban đêm.

Bệnh ngủ rũ tiềm ẩn khá nhiều nguy hiểm, hy vọng những thông  tin ở trên thực sự hữu ích với bạn đọc. Tuy nhiên chỉ mang tính chất tham khảo, nếu người bệnh có thắc mắc thì hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được giải đáp chính xác và chi tiết.