Các nguyên nhân gây ra bệnh xương mác
Xương mác là một xương dài, nhỏ và chắc chắn ở vùng cẳng chân, nằm phía ngoài và song song với xương chày. Đầu trên xương mác không khớp với đầu dưới xương đùi mà chỉ dính vào đầu trên của xương chày. Xương mác có nhiệm vụ cùng với xương chày giúp hỗ trợ cẳng chân, ổn định mắt cá chân và khớp gối.
Xương mác chiếm 17% trọng lượng cơ thể do đó là xương phụ nên có thể tiến hành lấy bỏ 2/3 trên xương mác cũng không gây ảnh hưởng đến chức năng của chi dưới.
Gãy xương mác xảy ra khi có áp lực tác động lên xương vượt quá khả năng chịu lực của nó. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng gãy xương, cụ thể như:
- Do có chế trực tiếp: xảy ra khi có vị trí tác động của lực lên chấn thương cũng chính là vị trí gãy xương. Thường gặp phải khi có va chạm mạnh như tai nạn giao thông, bị vật nặng đè lên cẳng chân. Thường bị gãy ngang hoặc có trường hợp hãy thành nhiều mảnh.
- Do cơ chế gián tiếp: do bạn té ngã từ trên cao xuống nền cứng hoặc tham gia một số môn thể thao mạo hiểm như trượt ván, trượt tuyết, thường xuyên thực hiện động tác xoắn, xoay chân…
Ngoài ra sẽ còn các nguyên nhân và yếu tố khác gây ra bệnh gãy xương mác mà chưa được liệt kê ở trên. Hãy hỏi bác sĩ nếu bạn đọc có các thắc mắc.
Triệu chứng nhận biết gãy xương mác
Một số các triệu chứng để nhận biết tình trạng gãy xương mác như:
- Đau: cảm thấy đau nhói ở chỗ gãy ngay khi xảy ra tổn thương. Triệu chứng này khá điển hình để nhận biết gãy xương.
- Sau khi chấn thương sẽ xuất hiện bầm tím da kèm theo dấu hiệu phù nề ở vùng bị gãy.
- Chân của bạn sẽ bị mất cơ năng rất khó khăn trong việc di chuyển và vận động.
- Trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến biến dạng chi như cẳng chân bị cong vẹo, xuất hiện đầu gãy ngay dưới da, cẳng chân ở bên bị gãy ngắn hơn bên không gãy, gãy xương xảy ra di lệch nếu bị lệch trục.
- Đau các xương và khớp khác có liên quan như xương chày, mắt cá ngoài.
Ngay khi nhận thấy có các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh gãy xương mác thì người bệnh nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám và được điều trị sớm.
>> Xem thêm: Tìm hiểu phương pháp điều trị bệnh đa u tủy xương
Những phương pháp nào dùng để điều trị gãy xương mác
Tùy thuộc vào từng mức độ bị gãy xương mác mà sẽ có phương pháp điều trị bệnh khác nhau. Cụ thể từng trường hợp gãy xương sẽ tương ứng với từng phương pháp điều trị như:
Trường hợp gãy xương hở
Đây là trường hợp xương gãy xuyên qua da nhìn bằng mắt thường sẽ thấy xương hoặc một vết chấn thương sâu lộ xương qua da do chấn thương rất mạnh như té ngã, va chạm xe...
Khi này cần điều trị gãy xương hở để ngăn ngừa tối đa tình trạng nhiễm trùng có thể xảy ra bằng việc dùng thuốc kháng sinh. Trong trường hợp cần thiết người bệnh cần tiêm một mũi uốn ván.
Tiếp đến vết thương cần được làm sạch một cách kỹ lưỡng, cố định xương. Nếu có thể tiến hành phẫu thuật và cố định xương gãy bên trong với tấm kim loại và ốc vít. Nếu xương không kết hợp được, bạn sẽ được ghép xương để thúc đẩy quá trình lành bệnh.
Trường hợp gãy xương kín
Gãy xương kín là tình trạng gãy xương nhưng da vẫn còn nguyên vẹn.
Thực hiện phương pháp điều trị cho trường hợp này nhằm kiểm soát tốt cơn đau và chờ đợi thời gian tự lành để ngăn ngừa biến chứng và phục hồi được các chức năng bình thường.
Ban đầu cần điều trị nâng cao chân bệnh nhân kèm theo đó có thể sử dụng nước đá để làm giảm đau và sưng.
Trong trường hợp không tiến hành phẫu thuật cần sử dụng nạng để di chuyển hoặc mang nẹp đeo hoặc bốt đi bộ khi đang lành bệnh. Một khi xương đã lành, bệnh nhân có thể kéo căng và tăng cường các khớp bị yếu với sự trợ giúp của nhà trị liệu vật lý.
Có hai loại phẫu thuật chính nếu bệnh nhân cần:
- Nắn xương kín bao gồm sắp xếp xương trở lại vị trí ban đầu mà không cần phải rạch da ở chỗ gãy
- Nắn xương hở và sắp xếp cố định xương bị gãy về vị trí ban đầu bằng cách sử dụng tấm kim loại, đinh vít và thanh nẹp
Mắt cá chân sẽ được bó bột hoặc mang bốt đi bộ cho đến khi lành bệnh hoàn toàn.
Trong thời gian phục hồi, bác sĩ sẽ lên kế hoạch theo dõi X-quang để đảm bảo xương được chữa lành đúng cách.
Bên cạnh đó người bệnh cần áp dụng các biện pháp tại nhà như:
- Nâng cao chân bó bột lên cao và nằm nghỉ.
- Nhờ đến sự hỗ trợ của nạng để tránh làm tổn thương chỗ bị gãy.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng với nhiều Vitamin D, canxi, kẽm nhằm giúp ích cho việc hồi phục xương nhanh chóng. Ngoài ra chế độ dinh dưỡng với đầy đủ calo, protein cũng rất tốt cho cơ thể người bệnh.
- Uống thuốc giảm đau và chống viêm nếu cần thiết để giảm đau và sưng tấy.
Theo các giảng viên Cao Đẳng Y Dược TPHCM chia sẻ khi bạn hiểu về bệnh gãy xương mác và những cách điều trị bệnh sẽ giúp bạn phòng ngừa và hạn chế các biến chứng của bệnh một cách hiệu quả. Nếu bạn đọc có bất cứ thắc mắc gì hãy hỏi trực tiếp bác sĩ chuyên khoa để có thêm nhiều giải đáp chi tiết hơn vì những thông tin ở trên chỉ mang tính chất tham khảo.