Nguyên nhân gây ra hẹp động mạch phổi
Hẹp động mạch phổi là tình trạng khuyết tật bẩm sinh và có thể phát hiện trong vòng vài giờ ngay sau khi sinh. Khi bị mắc hẹp động mạch phổi thì van tim sẽ cho phép máu ra khỏi tim đến phổi của trẻ với cấu tạo không bình thường.
Bệnh hẹp động mạch phổi là khiếm khuyết khá hiếm gặp nhưng sẽ xảy ra với tần suất ngang nhau giữa các bé trai và bé gái.
Hiện chưa xác định được nguyên nhân gây ra bệnh hẹp động mạch, tuy nhiên có thể liên quan đến một số dị tật bẩm sinh như:
Do bệnh còn ống độnh mạch.
Tình trạng hẹp động mạch phổi với vách ngăn tâm thất còn nguyên. Bệnh cũng có thể kèm với tình trạng van ba lá dẫn đến kém phát triển hoặc tâm thất phải sẽ kém phát triển.
Do hẹp động mạch phổi với thông liên thất. Đây cũng chính là mức độ nặng nhất của tứ chứng Fallot.
Bên cạnh đó còn có các đối tượng mắc nguy cơ bệnh hẹp động mạch phổi như:
- Phụ nữ trong quá trình mang thai bị nhiễm rubella hoặc mắc các siêu vi khác, đặc biệt là trong 3 tháng đầu của thai kỳ.
- Do bố mẹ đã có những dị tật bẩm sinh.
- Trong quá trình mang thai uống quá nhiều rượu hoặc hút thuốc.
- Phụ nữ mang thai bị mắc đái tháo đường khó kiểm soát.
- Trong quá trình mang thai mẹ bầu lạm dụng các loại thuốc như isotretinoin để trị mụn, các loại thuốc chống co giật hay những loại thuốc điều trị rối loạn lưỡng cực.
- Trẻ mắc hội chứng Down.
Sẽ có các nguyên nhân và yếu tố khác làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh hẹp động mạch chưa được liệt kê ở trên. Khi người bệnh có các thắc mắc thì hãy nên liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được giải đáp chi tiết.
Triệu chứng nhận biết bệnh hẹp động mạch phổi
Đối với trẻ sơ sinh nếu mắc bệnh hẹp động mạch phổi thì sẽ dễ nhận thấy triệu chứng ngay sau khi sinh trong vòng vài giờ đến vài ngày.
Một số những triệu chứng phổ biến của bệnh hẹp động mạch phổi:
- Bề mặt da thay đổi xanh hoặc xám.
- Da tái nhợt và ẩm ướt.
- Có các triệu chứng thở nhanh hoặc khó thở.
- Trẻ em bú kém, đặc biệt khó thở khi bú.
- Còn đối với người lớn sẽ có những triệu chứng nhận biết bệnh khác với trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh như:
- Người bệnh dễ bị tức ngực, khó thở.
- Cơ thể mệt mỏi thường xuyên.
- Trong lượng cơ thể tăng cân chậm lớn hơn so với những người mắc bệnh nặng.
- Khi hoạt động gắng sức sẽ bị khó thở nghiêm trọng hơn.
- Bụng đầy hơi, khó chịu.
- Trong quá trình khám tim sẽ có âm thổi, mức độ thì sẽ phụ thuộc vào độ hẹp của van động mạch phổi hoặc các dị tật tim khác nếu có.
Trường hợp bệnh hẹp động mạch ở mức độ từ trung bình đến nặng sẽ có nguy cơ gặp phải các biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe như:
- Mắc nhiễm trùng vì viêm nội tâm mạc: Bệnh lý này thường xảy đến với những người bệnh có cấu trúc tim bẩm sinh.
- Phì đại tâm thất phải: Trong trường hợp bị hẹp động mạch phổi nặng thì lúc này tâm thất phải sẽ cần bơm với lực mạnh để lưu lượng máu vào động mạch phổi tăng lên. Thời gian kéo dài hơn thì cơ tâm thất sẽ dày lên và gia tăng diện tích buồng tâm thất, sau đó làm cho cơ tim bị xơ cứng và suy yếu dần đi.
- Bị rối loạn nhịp tim: Vì bị hẹp van sẽ gây ảnh hưởng đến quá trình dẫn truyền điện tim.
- Có các triệu chứng suy tim: Sau khi bị phì đại tâm thất phải thì máu sẽ bị bơm lên phổi và những cơ quan sẽ lấy máu về tim, mệt mỏi, gây ra tình trạng khó thở, phù chân, tay.
Nhằm hạn chế đến mức tối đa các biến chứng có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe thì người bệnh hãy đến những cơ sở y tế chuyên khoa để được phát hiện và điều trị chính xác tình trạng bệnh.
Kỹ thuật chẩn đoán bệnh hẹp động mạch phổi
Nhận thấy người bệnh có các triệu chứng nghi ngờ mắc hẹp động mạch thì bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện các kỹ thuật chẩn đoán như:
- Chụp X-quang: Kỹ thuật này sẽ cho thấy được kích thước và hình dạng của những mô nội tạng, xương và những cơ quan bên trong. Từ hình ảnh chụp bác sĩ chuyên khoa sẽ chẩn đoán chính xác mức độ hẹp động mạch phổi.
- Điện tâm đồ: Nhằm phát hiện được các rối loạn về nhịp đập của tim và có thể nhận biết ra tình trạng thiếu máu cơ tim.
- Siêu âm tim: Kỹ thuật siêu âm tim giúp chẩn đoán hẹp động mạch phổi, bên cạnh đó thì có thể siêu âm tim cho thai nhi ở trong bụng mẹ.
- Thông tim: Sử dụng đưa một ống mỏng, dẻo vào mạch máu ở bẹn của trẻ và đưa qua tim để chụp hình X-quang giúp cung cấp thông tin chi tiết về cấu trúc tim, áp lực máu, động mạch phổi và động mạch chủ…Bác sĩ có thể tiêm thuốc nhuộm vào ống thông để làm cho những động mạch có thể nhìn thấy rõ trên phim chụp X-quang.
- Chụp cộng hưởng từ MRI: Hiếm khi sử dụng kỹ thuật này nhưng đây là một trong những phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại.
Các biện pháp điều trị bệnh hẹp động mạch phổi
Căn cứ vào mức độ nghiêm trọng của bệnh mà người bệnh sẽ được chỉ định phương pháp điều trị phù hợp.
Hầu hết các phương pháp điều trị sẽ giúp cải thiện nhanh chóng tình trạng bệnh. Cụ thể một số phương pháp điều trị bệnh hẹp động mạch như:
Điều trị nội khoa
Những trường hợp mắc bệnh hẹp động mạch sẽ được bác sĩ chỉ định một số loại thuốc để cải thiện nhanh chóng các triệu chứng như:
- Thuốc ngăn ngừa đông máu
- Thuốc tăng sức co bóp cơ tim
- Thuốc điều trị rối loạn nhịp
- Thuốc tăng lưu lượng máu qua tim (prostaglandin)
- Thuốc lợi tiểu
Việc điều trị bằng thuốc kháng sinh thì người bệnh cần tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ chuyên khoa và tuyệt đối không được tự ý uống thuốc với sở thích cá nhân.
Thông tim can thiệp
Có một số trường hợp người bệnh sẽ cần dòng chảy của máu bằng cách sử dụng thông tim. Với phương pháp điều trị này người bệnh sẽ cần mở rộng van bằng một quả bóng hoặc đặt một ống nhỏ để giữ cho ống động mạch mở.
Phẫu thuật
Đa phần các trường hợp trẻ mắc hẹp động mạch phổi sẽ cần phẫu thuật ngay sau khi sinh. Trong quá trình phẫu thuật bác sĩ sẽ mở rộng hoặc thay thế van động mạch phổi và mở rộng đường thông vào động mạch phổi.
Trường hợp trẻ em có thông liên thất thì bác sĩ chuyên khoa sẽ dùng một miếng vá vào lỗ thông liên thất nhằm đóng lỗ thông giữa cả hai buồng tâm thất. Điều này sẽ cải thiện được lưu lượng máu đến phổi và những cơ quan khác của cơ thể.
Trường hợp trẻ bị hẹp động mạch phổi có tâm thất phải kém phát triển, tuy nhiên như vậy thì trẻ cần phẫu thuật theo nhiều giai đoạn.
Ở trẻ lớn và người lớn khi mắc hẹp động mạch thì cần tái khám theo đúng lịch hẹn và theo dõi sức khỏe thường xuyên.
Với những thông tin về bệnh hẹp động mạch phổi ở trên đã giúp bạn đọc có thêm nhiều kiến thức y khoa. Tuy nhiên các thông tin ở trên chỉ mang tính chất tham khảo và không thể thay thế chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.