Đề thi tốt nghiệp THPT môn Ngữ Văn năm 2013 của bộ GD&ĐT

Môn văn là môn thi đầu tiên, Thời gian làm bài thi150 phút với hình thức tự luận.

Bộ GD-ĐT đã công bố 6 môn thi tốt nghiệp THPT năm 2013. Cụ thể, hệ phổ thông sẽ thi 6 môn: Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ, Hóa học, Địa lí và Sinh học. Với môn Ngoại ngữ, thí sinh thi một trong các thứ tiếng: Tiếng Anh, Tiếng Nga, Tiếng Pháp, Tiếng Trung Quốc, Tiếng Đức, Tiếng Nhật; thí sinh không theo học hết chương trình trung học phổ thông (THPT) hiện hành hoặc có khó khăn về điều kiện dạy - học thì được thi thay thế bằng môn Vật lí (thi theo hình thức trắc nghiệm). Học sinh hệ Giáo dục Thường xuyên sẽ thi Toán,Vật lý, Hóa học, Ngữ văn, Sinh học, Địa lý.

Các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học, Ngoại ngữ sẽ thi theo hình thức trắc nghiệm; các môn Toán, Ngữ văn, Địa lý sẽ thi theo hình thức tự luận.

Đề thi tốt nghiệp môn văn năm 2013 chính thức của bộ GD&ĐT được cập nhật nhanh nhất trên website của Trường Cao đẳng Y Dược Sài Gòn

Đề thi chính thức môn ngữ văn kỳ thi tốt nghiệp năm 2013

Nhận xét về đề thi môn Ngữ văn kỳ thi tốt nghiệp năm 2013

Đồng hành cùng các thí sinh trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2013, bên cạnh các bài gợi ý giải đề thi, Trường Cao đẳng Y Dược Sài Gòn còn cập nhật những nhận xét nhanh về đề thi ngay sau khi môn thi kết thúc của các giáo viên giàu kinh nghiệm.

Đa số những thí sinh tôi gặp đều tỏ ra thích thú với đề thi văn năm nay. Nếu câu 1 vừa mang tính thời sự vừa khơi gợi tình yêu Tổ quốc để học sinh bày tỏ thái độ thì câu 2 khơi gợi khát vọng sống thật với chính mình.

Bố cục và nội dung như vậy là hợp lý, vừa sức và có yếu tố mới trong mỗi câu. Mặc dù có nét rất mới so với những năm trong việc hỏi phong cách văn bản và hiệu quả sử dụng từ ngữ nhưng nhìn chung đề thi nhẹ nhàng, không đánh đố thí sinh nên chấp nhận được. Cần có những đề thi giàu tính nhân văn, giáo dục như thế.

Đề thi năm nay đã thay đổi về hình thức ra đề. Nếu như những năm trước đó, đề có cấu trúc câu hỏi giáo khoa 2 điểm, nghị luận xã hội 3 điểm, nghị luận văn học 5 điểm, thì năm nay, kết cấu đề chia thành hai phần: đọc hiểu 3 điểm và làm văn 7 điểm.

Điều bất ngờ là câu hỏi phần đọc hiểu, với đoạn văn chính luận giàu tính biểu cảm. Chính câu hỏi đã khơi dậy tinh thần yêu nước và trách nhiệm của công dân đối với Tổ quốc.

Đặc biệt, câu 3 của phần đọc hiểu còn có “đất” cho thí sinh phát biểu cảm tưởng của bản thân với vấn đề có tầm vóc lớn lao thuộc chính sự.

Ở phần làm văn, đề thi hay nhưng không khó, vừa tầm với kỳ thi tốt nghiệp THPT. Điều mới mẻ, đầy tính sáng tạo và hợp lý là đề thi kết hợp giữa hai phần nghị luận văn học và nghị luận xã hội (một bên là phân tích hình tượng nhân vật và một bên bày tỏ suy nghĩ bản thân) và vẫn thành một chỉnh thể không tách rời giữa văn học nghệ thuật với đời sống.

Với đề này, phần lớn thí sinh thực hiện nhẹ nhàng và chắc chắn có cảm xúc thú vị. Dự đoán phổ điểm năm nay của môn văn phải 95% đạt điểm trung bình trở lên.

GỢI Ý GIẢI ĐỀ THI TỐT NGHIỆP THPT

Câu 1: Ý nghĩa của chi tiết hình ảnh Vòng hoa trên mộ Hạ Du

- Thái độ của bà mẹ khi thấy vòng hoa trên mộ con mình: ngạc nhiên, không hiểu tại sao lại có vòng hoa như thế.

- Hình ảnh vòng hoa có ý nghĩa:

+ Phản ánh niềm tin trong lòng người mẹ vì có người hiểu, trân trọng và tiếp bước con đường của con mình.

+ Thể hiện mơ ước và hy vọng về sự thay đổi trong mối quan hệ giữa quần chúng với người làm cách mạng để quần chúng ủng hộ người cách mạng và người cách mạng gắn bó với quần chúng.

Câu 2. Về lòng dũng cảm và tấm gương hi sinh quên mình của Nguyễn Văn Nam

2.1. Giải thích vấn đề: Thông qua câu chuyện về hành động của bạn Nguyễn Văn Nam, người đọc (nhất là những bạn trẻ) cần suy nghĩ nghiêm túc về lòng dũng cảm, về tình yêu thương, sự hi sinh vì cộng đồng.

2.2. Bình luận, chứng minh:

- Ca ngợi những tấm gương về lòng dũng cảm, tình yêu thương và sự hi sinh vì người khác:

- Phê phán những biểu hiện của thói ích kỉ, vụ lợi, sự vô cảm, vô trách nhiệm với bản thân và cộng đồng của không ít bạn trẻ hiện nay.

2.3. Bài học nhận thức và hành động

- Bài học nhận thức: Cần nâng cao ý thức về trách nhiệm với bản thân và cộng đồng, đề cao, tôn vinh để nhân rộng các tấm gương cao đẹp ấy.

- Bài học hành động: Có hành động thiết thực vì cộng đồng.

Câu 3a.

Nội dung: Các em có thể làm bài bằng nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản nhất sau đây:

- Khái quát về nhân vật Mị:

+ Trẻ, đẹp

+ Có tài thổi lá giỏi như thổi sáo

+ Cho đến lúc, tiếng sáo xuất hiện tác động trực tiếp đến tâm hồn khao khát sống và lòng yêu đời của Mị để “cô dâu trừ nợ” uống rượu (phân tích cách uống “ừng ực từng bát lớn” làm con người say trong trạng thái tỉnh, nhắc nhở bản thân nén cơn giận bởi vì còn sống trên mảnh đất của cái ác).

+ Dấu hiệu đầu tiên của tâm hồn khao khát sống là nhớ quá khứ hạnh phúc dẫn đến hành động thắp sáng đèn lên rồi vấn tóc, mặc váy hoa thực hiện hành động “đi chơi” (phân tích khát vọng: “Mị muốn đi chơi – Mị sắp đi chơi”)

+ Kết quả: khi sự sống trở về, dù bị A Sử trói đứng, Mị vẫn theo tiếng sáo để “đi chơi” trong đêm xuân tình ngoài kia mang ý nghĩa về sự hồi sinh của nhân vật. (phân tích hình ảnh Mị bị A Sử trói đứng: thắt lưng – thúng sợi đay – tóc quấn lên cột nhà)

Nghệ thuật:

- Xây dựng nhân vật sinh động, đa dạng, đậm cá tính: ngoại hình, thân phận, diễn biến tâm lí.

- Cảnh sắc thiên nhiên

- Cách trần thuật tự nhiên, ngôn ngữ đậm màu sắc miền núi.

- Sử dụng chi tiết “đắt” về hình ảnh Mị bị trói đứng vừa tạo hình, vừa gợi cảm.

Câu 3b. Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm

Mở bài

- Giới thiệu tác giả: Nguyễn Khoa Điềm là gương mặt tiêu biểu của văn học Việt Nam hiện đại, giọng thơ sôi nổi, tiêu biểu cho thế hệ thanh niên trong các vùng đô thị tạm chiếm trong giai đoạn khốc liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mĩ. Thơ Nguyễn Khoa Điềm có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa mạch cảm xúc dạt dào và những suy tư, chiêm nghiệm vô cùng sâu sắc.

- Giới thiệu tác phẩm: Đoạn trích Đất Nước trích từ chương V trường ca Mặt đường khát vọng, được sáng tác tại chiến khu Trị Thiên trong những ngày phong trào đấu tranh chống Mĩ Ngụy đang sục sôi. Tác phẩm thể hiện những suy tư sâu sắc của nhà thơ về cội nguồn Đất Nước là cơ sở cho tình yêu nước, cho niềm tin tất thắng của cuộc đấu tranh.

- Giới thiệu đoạn trích: Đoạn trích thơ cần phân tích tập trung lí giải Đất Nước ở chiều không gian địa lí với rất nhiều chất liệu văn hóa dân gian.

Thân bài:

- Khái quát chung về phần đầu bài thơ: nhận thức chung về Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm

- Đoạn thơ dùng hình thức độc đáo để cắt nghĩa, lí giải Đất Nước: cách tách từ (chiết tự).

- Đất Nước hiện hình trong rất nhiều không gian khác nhau:

+ Những không gian quen thuộc: ngôi trường, dòng sông.

+ Đất nước xuất hiện trong không gian yêu thương tình nghĩa (nơi ta hò hẹn, nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm)

=> Phân tích hình ảnh chiếc khăn: biểu tượng của nỗi nhớ (dẫn chứng trong ca dao)

+ Đất nước hiện lên qua không gian kì vĩ, tráng lệ của gấm vóc giang sơn: "hòn núi bạc", "nước biển khơi" ...

+ Đất Nước còn là không gian sinh tồn, quần tụ và sinh cơ lạc nghiệp của cả cộng đồng: "nơi dân mình đoàn tụ", nơi rồng ở, nơi chim về => cội nguồn dân tộc qua việc nhắc lại truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu Cơ

- Đất nước gắn liền với những hoạt động, những sinh hoạt văn hóa, lao động sản xuất bình dị, thân thiết mà rất đỗi thiêng liêng của con người: học tập, lao động, sản xuất, yêu thương, sinh cơ, lập nghiệp, ... Cùng với đó là những truyền thống cao đẹp của dân tộc: truyền thống hiếu học, nghĩa tình, tinh thần đoàn kết, ý thức cội nguồn ...

==> Đất nước vừa gần gụi thân quen vừa lớn lao kì vĩ gợi trong ta niềm yêu quý, tự hào.

- Đặc sắc nghệ thuật:

+ Thể thơ tự do với những câu thơ dài ngắn đan xen như mạch kể câu chuyện, khi thủ thỉ tâm tình, khi thì trào lên xúc động như dòng chảy miên viễn của thời gian, như tầm bao quát mênh mông của không gian đất nước.

+ Giọng điệu trữ tình, chính luận

+ Nghệ thuật đối, lặp tạo nên tính nhạc cho đoạn thơ

+ Cách triết tự để định nghĩa mang lại cái nhìn mới mẻ, đa chiều cho khái niệm Đất Nước.

+ Sử dụng vô cùng hiệu quả các chất liệu văn hóa dân gian: Ca dao, thần thoại, truyền thuyết ... để thêm một lần nữa khẳng định tư tưởng xuyên suốt: Đất Nước của Nhân dân.

- Liên hệ tới các sáng tác khác về Đất nước (Đất nước của Nguyễn Đình Thi)

=> Tình yêu quê hương, đất nước lắng đọng trong cảm xúc của nhà thơ

- Liên hệ bản thân