Quy trình chụp CT sẽ diễn ra như thế nào?

Chụp CT là gì?

Chụp CT là phương pháp sử dụng tia X với số lượng lớn để chiếu lên các vị trí tổn thương của cơ thể theo phương pháp cắt ngang. Khi kết hợp với việc xử lý hình ảnh, các thông số của máy tính sẽ tạo ra hình ảnh 2 chiều, 3 chiều của các bộ phận mà cần được kiểm tra.

Hiện nay chụp CT ngày càng được áp dụng rộng rãi nhằm giúp:

• Phát hiện được các vấn đề bình thường trong chuyên khoa thần kinh sọ não như khối u, thiếu máu, chảy máu, phù não…
• Dùng CT trong hướng dẫn phẫu thuật, xạ trị và theo dõi phẫu thuật. Trong đó kỹ thuật 3D – Ct cho phép đánh giá được chính xác vị trí bị tổn thương trong không gian 3 chiều, như vậy sẽ định hướng tốt cho phẫu thuật cũng như trong phương pháp xạ trị.
• Đối với các bệnh lý bất thường bẩm sinh thì kỹ thuật chụp CT sẽ giúp tái tạo hình ảnh 3D để các bác sĩ phẫu thuật tạo hình ảnh có thể điều trị tốt hơn cho các dị tật bẩm sinh.
• Trong trường hợp cần làm rõ thêm hình ảnh của một khối bất thường thì bác sĩ sẽ cần sử dụng phối hợp thêm thuốc cản quang theo đường tiêu hóa, đường tĩnh mạch nhằm đưa ra kết quả chẩn đoán chính xác nhất.

Tuy nhiên các trường hợp chống chỉ định chụp cắt lớp vi tính như:

Không dùng tiêm thuốc cản quang cho người bệnh mắc suy giảm chức năng gan, suy thận nặng, sốt cao mất nước, dị ứng thuốc cản quang.

Phụ nữ đang có thai, đặc biệt trong 3 tháng đầu của thai kỳ. vì các tế bào thai chưa hình thành nên cực kỳ nhạy cảm với tia X nên việc tiếp xúc trực tiếp với tia X sẽ gây ra dị tật thai nhi.

Ưu và nhược điểm của chụp cắt lớp vi tính

Ưu điểm 

Cho thấy các hình ảnh rõ nét và không xảy ra tình trạng nhiều hình chồng lên nhau.

Chụp CT thì hình ảnh có khả năng phân giải mô mềm cao hơn so với hình ảnh chụp X-quang.

Nhờ vào độ phân giải không gian đối với xương cao mà rất dễ để khảo sát các bệnh lý về xương.

Thời gian chụp nhanh nên sẽ phù hợp với các trường hợp cấp cứu cần khảo sát các bộ phận di động trong cơ thể như tim, gan, ruột, phổi…

CT sẽ sử dụng tia X nên dùng để chụp được cho nhiều bệnh nhân bị chống chỉ định chụp cộng hưởng từ như đang đặt máy tạo nhịp, máy trợ thính cố định, van tim kim loại, có dị vật trong cơ thể…

Nhược điểm

Tia X trong chụp CT có khả năng đâm xuyên mạnh nên hình ảnh sẽ bị hạn chế hơn trong việc phát hiện ra các tổn thương phần mềm.

So với chụp MRI thì độ phân giải hình ảnh của CT sẽ thấp hơn, đặc biệt là với các cấu trúc mô mềm, bên cạnh đó chụp CT cũng rất khó để phát hiện những tổn thương có kích thước nhỏ.

CT sẽ rất khó để phát hiện ra các tổn thương sụn khớp, dây chằng và tủy sống.

Ở những cơ quan hay những tổn thương có cùng đậm độ sẽ rất khó để phát hiện, khó phân biệt khi thực  hiện CT Scanner.

Kỹ thuật chụp CT dùng tia X và sẽ gây nhiễm xạ. Nhưng mức độ nhiễm xạ cho mỗi lần chụp sẽ có giới hạn nên bệnh nhân không cần quá lo  lắng cho sức khỏe của bản thân.

Tìm hiểu quy trình chụp cắt lớp vi tính

Để có được hình ảnh chụp cắt lớp vi tính thì người bệnh cần phải trải qua 3 quy trình: trước khi chụp CT, trong khi chụp CT, sau khi chụp CT.

Trước khi chụp CT

Đây sẽ là quá  trình chuẩn bị của người bệnh để góp phần cho những hình ảnh rõ nét nhất trong quá trình chụp:

• Ban đầu người bệnh cần thực hiện tháo các vật bằng kim loại có trên cơ thể như kẹp tóc, kính, đồng hồ, áo nịt ngực có gọng là kim loại, thiết bị trợ thính…
• Nếu có triệu chứng nghi ngờ mang thai thì cần thông báo cho nhân viên y tế để có phương pháp chẩn đoán hình ảnh phù hợp hơn.
• Bệnh nhân mắc đái tháo đường, tĩnh mạch, hen suyễn hoặc có dị ứng với thuốc thì cần thông báo cho bác sĩ biết.
• Đối với những trường hợp cần tiêm thuốc cản quang thì bệnh nhân và người thân cần phải lý vào bản cam kết tiêm thuốc  cản quang.
• Trường hợp chụp CT cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ thì bác sĩ có thể cho trẻ ngủ rồi mới tiến hành chụp các bộ phận không tiêm thuốc cản quang vì trẻ cử động có thể làm mờ hình ảnh, khiến kết quả chẩn đoán không chính xác.
• Tùy thuộc vào  từng vị trí cơ thể cần chụp CT mà người bệnh sẽ cần được  yêu cầu cởi quần áo và mặc đồ  do bệnh viện cung cấp. 

Trong quá trình chụp CT

• Bệnh nhân cần hợp tác theo sự hướng dẫn của các nhân viên kỹ thuật. Có thể bệnh nhân sẽ nằm ngửa trên bàn trong phòng chụp hoặc nằm theo một số tư thế đặc biệt theo yêu cầu của chẩn đoán.
• Thời gian chụp thì tùy  thuộc với tình trạng của từng người bệnh, thường  sẽ kéo dài trong khoảng từ 3 – 5 phút và cũng sẽ có trường hợp kéo dài đến 45 phút. Thời gian chụp sẽ được nhân viên y tế giải thích  kỹ lưỡng cho bệnh nhân.
• Trong khi chụp, người bệnh cần phải nằm yên. Bệnh nhân nên nín thở khi chụp bụng và ngực theo hướng dẫn của các nhân viên y tế.
• Đối với những bệnh nhân tiêm thuốc phản quang sẽ thấy nóng vùng mặt, cổ, ngực và lan đến vùng bẹn trong thời gian ngắn, mặc dù vậy người bệnh vẫn nằm im để có được kết quả chụp CT tốt nhất.
• Những bệnh nhân cần chụp cắt lớp vi tính nhằm kiểm đường tiêu hóa thì  bác sĩ sẽ yêu cầu uống nước hoặc uống nước phản quang để tăng khả năng tương phản của các cấu trúc ống tiêu hóa. Điều này sẽ giúp cho việc chẩn đoán bệnh được nhanh chóng và tốt hơn.

Sau khi chụp

Kết thúc việc chụp CT người bệnh cần chú ý:

• Bệnh nhân không sử dụng tiêm thuốc cản quang thì sau khi chụp có thể hoạt động bình thường và ăn uống nếu không cần thực hiện thêm các xét nghiệm khác.
• Trường hợp bệnh nhân có tiêm thuốc cản quang thì sau khi chụp vẫn cần giữ đường truyền ở tĩnh mạch và theo dõi trong phòng khoảng 30 phút. Nếu nhận thấy không có điều gì bất thường thì những nhân viên y tế sẽ tháo kim ra. Trong vòng 24 giờ sau tiêm thuốc cản quang, người bệnh cần uống nhiều nước để đào thải thuốc ra khỏi cơ thể
• Sau khi chụp cắt lớp vi tính mà bệnh nhân có các biểu hiện  bất thường như chóng mặt, buồn nôn, nôn ói, ngứa, đỏ da, khó thở, sốt,...  hãy thông báo ngay với nhân viên y tế hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để thăm khám, phát hiện bệnh.
• Sau khi chụp CT xong, kết quả sẽ được trả cho bệnh nhân trong vòng 30 - 60 phút.

Trên đây là những thông tin cơ bản liên quan đến kỹ thuật chụp CT. Nếu bạn đọc có bất cứ điều gì thắc mắc hoặc cần tư vấn thêm thông tin thì hãy nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được giải đáp chi tiết.