Phúc mạc là thanh mạc lớn nhất trong cơ thể và có chức năng bao bọc và bảo vệ tất cả các cơ quan trong ổ bụng.
Viêm phúc mạc là tình trạng viêm của lớp mô lót mặt trong thành bụng và bao phủ hầu hết các cơ quan trong ổ bụng do các tác nhân vi trùng hoặc không do vi trùng. Khi các tạng bị vỡ hoặc thủng trong bụng hoặc biến chứng của các bệnh khác hoặc do chấn thương ở bụng cũng có thể gây ra viêm phúc mạc.
Các nguyên nhân gây ra bệnh viêm phúc mạc
Sự nhiễm trùng của màng bụng có thể do nhiều nguyên nhân tuy nhiên hai nguyên nhân chính là:
- Thứ nhất viêm phúc mạc nguyên phát do vi khuẩn hoặc do màng phúc mạc bị nhiễm vi khuẩn.
- Nguyên nhân chính thứ 2 là do nhiễm trùng lan rộng từ đường tiêu hóa của bạn.
Một số các tình trạng dưới đây có thể dẫn đến viêm phúc mạc như:
- Mắc bệnh xơ gan lâu dài dẫn đến xuất hiện sẹo trong gan.
- Thủng ổ loét dạ dày.
- Người bệnh mắc tình trạng vỡ ruột thừa.
- Có tiền sử rối loạn tiêu hóa hoặc mắc bệnh viêm túi thừa, bệnh Crohn.
- Có những thủ thuật y tế như lọc máu bằng màng bụng cho bệnh nhân suy thận.
- Gặp phải chấn thương hoặc vết thương ở bụng.
Bên cạnh đó còn có các nguy cơ khác làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh viêm phúc mạc như:
- Người đã từng bị viêm phúc mạc sẽ có nguy cơ cao bị tái phát lại bệnh.
- Người bệnh đã từng trải qua ca phẫu thuật vùng bụng.
- Mắc biến chứng từ các bệnh khác như xơ gan, viêm ruột thừa, bệnh Crohn, viêm túi thừa, viêm tụy, loét dạ dày.
Ngoài ra sẽ còn có các nguyên nhân và yếu tố khác làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh viêm phúc mạc mà chưa được liệt kê ở trên. Bạn đọc có thể hỏi thêm ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được giải đáp chi tiết hơn.
Triệu chứng nhận biết bệnh viêm phúc mạc
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra viêm mà mỗi người bệnh sẽ có các triệu chứng bệnh không giống nhau.
Trong đó đau bụng là triệu chứng xuất hiện sớm nhất khi mắc bệnh viêm phúc mạc.
Sau đó sẽ kèm theo các triệu chứng như buồn nôn và nôn.
Khi viêm phúc mạc bị nhiễm trùng sẽ dẫn đến cơ thể người bệnh sốt cao.
Cơ thể người bệnh thường xuyên mệt mỏi, da xanh tái, ra nhiều mồ hôi, chân tay ớn lạnh.
Có thể mắc những triệu chứng nghiêm trọng hơn như hôn mê, huyết áp tụt do mất nước, chất điện giải và do ứ đọng nước trong lòng ruột và ổ bụng gây nhiễm độc độc tố vi khuẩn.
Ngoài ra còn có các triệu chứng phổ biến khác như:
- Lượng nước tiểu bị suy giảm.
- Đại tiện hoặc bí trung tiện.
- Người bệnh chán ăn.
- Người bệnh thường xuyên bị khát nước.
Trong trường hợp bạn đang điều trị bằng lọc màng bụng thì triệu chứng nhận biết viêm phúc mạc là dịch lọc đục, xuất hiện các đốm trắng, sợi hoặc nốt trong dịch lọc.
Viêm phúc mạc có thể gây đe dọa đến tính mạng người bệnh nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Người bệnh nên đến cơ sở y tế chuyên khoa ngay khi có các triệu chứng đau bụng dữ dội hoặc đau nhiều hơn khi sờ, ấn cảm thấy căng tức bụng đi kèm với triệu chứng sốt, buồn nôn, khát nước….
Bệnh viêm phúc mạc nguy hiểm như thế nào?
Viêm phúc mạc là một bệnh lý nặng trong ngoại khoa và khi không được xử lý kịp thời thì tỷ lệ tử vong sẽ chiếm đến khoảng 60 – 70%. Do khi ở giai đoạn cuối viêm phúc mạc sẽ dẫn đến quá trình nhiễm khuẩn trong ổ bụng, có nhuều loại vi khuẩn, độc tính của chúng rất cao nên sẽ có khả năng hấp thu các chất độc hại từ các tạng rỗng tràn vào dẫn đến sốc và nhiễm độc.
Bệnh dễ lây lan khắp ổ bụng bởi nhu động ruột (ruột co bóp đẩy các chất bẩn đi vào ổ bụng).
Hậu quả của viêm phúc mạc sẽ ẩn chứa nhiều nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm và xử trí đúng cách. Khi đã kết thúc liệu trình điều trị người bệnh cũng cần chú ý theo dõi cơ thể nếu nhận thấy có các dấu hiệu đau bụng, bí trung, đại tiện, buồn nôn, nôn phải khẩn trương đến bệnh viện ngay.
Kỹ thuật dùng trong chẩn đoán bệnh viêm phúc mạc
Ban đầu khi xác định được các triệu chứng lâm sàng của người bệnh thì sẽ chỉ định sử dụng kỹ thuật chẩn đoán bệnh viêm phúc mạc như:
- Xét nghiệm máu: đây là xét nghiệm tiến hành lấy máu của người bệnh để đo lường số lượng tế bào bạch cầu trong máu. Khi số lượng tế bào bạch cầu cao chính là dấu hiệu viêm hoặc nhiễm trùng. Từ đó cấy máu cũng giúp xác định được loại vi khuẩn gây nhiễm trùng hoặc viêm.
- Sử dụng các kỹ thuật bằng chẩn đoán hình ảnh: Một số các kỹ thuật như chụp CT, X-Quang để tìm được chính xác vị trí tạng bị vỡ hoặc thủng trong bụng.
- Xét nghiệm dịch màng bụng: trong trường hợp có dịch tích tụ ở trong phần bụng của bạn thì nhân viên y tế sẽ tiến hành dùng kim để lấy một lượng dịch đem đi phân tích. Việc nuôi cấy dịch cũng có thể giúp xác định được vi khuẩn.
Phương pháp điều trị bị viêm phúc mạc
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh và các triệu chứng để từ đó đưa ra liệu pháp điều trị cho phù hợp hơn. Một số các phương pháp được sử dụng trong điều trị viêm phúc mạc như:
- Dùng thuốc kháng sinh trong điều trị: Việc dùng thuốc sẽ giúp chống lại các nhiễm trùng và ngăn ngừa việc tái phát bệnh lan rộng ra. Tuy nhiên người bệnh cần sử dụng thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để đạt hiệu quả cao trong điều trị bệnh. Liều lượng dùng thuốc kháng sinh và thời gian sử dụng sẽ phụ thuộc vào mức độ bệnh của tùy từng người.
- Một số các điều trị khác như thuốc giảm đau, truyền dịch tĩnh mạch, thở oxy hoặc cũng có trường hợp phải truyền máu... tuy nhiên những điều trị này cần người bệnh phải nhập viện hoặc chỉ được tiến hành ở các cơ sở y tế chuyên khoa, phòng khám.
- Phẫu thuật: Khi bị viêm phúc mạc do vỡ ruột thừa, thủng dạ dày hoặc ruột thì sẽ cần tiến hành phẫu thuật để loại bỏ được các mô bị nhiễm bệnh. Cùng với đó cần kết hợp điều trị các nguyên nhân gây ra bệnh để hạn chế đến mức tối đa nhiễm trùng có thể lây lan.
Các người bệnh đang trongg quá trình lọc máu qua màng bụng sẽ có nguy cơ cao mắc viêm phúc mach cao. Do đó trong những trường hợp đó cần thực hiện một số biện pháp dưới đây để ngăn ngừa tới mức tối đa xảy ra viêm phúc mạc trong quá trình lọc máu:
- Luôn giữ vệ sinh tay sạch sẽ, đặc biệt ở vùng dưới móng tay hoặc khe giữa các ngón tay của bạn.
- Mang khẩu trang y tế trong quá trình lọc máu.
- Sử dụng chất khử trùng hàng ngày vùng xung quanh ống thông để không lây nhiễm vi khuẩn.
- Lưu trữ các thiết bị dùng để lọc máu của bạn ở nơi sạch sẽ.
Bài viết ở trên được giảng viên khoa Dược Cao đẳng Y Dược Sài Gòn chia sẻ về tình trạng viêm phúc mạc chỉ mang tính chất tham khảo do đó nếu có thắc mắc người bệnh hãy hỏi bác sĩ chuyên khoa để được giải đáp chi tiết hơn. Bạn đọc hãy thường xuyên ghé chuyên mục để cập nhật thêm nhiều bài viết hữu ích về sức khỏe khác.